قیمت و کیفیت از عوامل بسیار مهم در انتخاب تجهیزات، دوره‌های آموزشی و تجربه‌های غواصی هستند و تأثیر مستقیمی بر ایمنی و لذت این فعالیت دارند. درک درست از این دو عامل به علاقه‌مندان کمک می‌کند تا تجربه‌ای مطلوب و ایمن از غواصی داشته باشند.

اهمیت قیمت و کیفیت در انتخاب دوره‌های آموزش غواصی

غواصی یکی از هیجان‌انگیزترین و لذت‌بخش‌ترین تفریحات آبی است که سالانه علاقه‌مندان بسیاری را به خود جذب می‌کند. به طور کلی، غواصی به هنر شناوری و فرورفتن در زیر آب گفته می‌شود و به این معناست که افراد با یا بدون استفاده از تجهیزات تنفسی به زیر آب می‌روند تا به اکتشاف و ماجراجویی بپردازند. غواصی ورزشی بخشی بزرگ و شناخته شده از صنعت غواصی و یکی از شاخه های آن است، به دلیل ایمنی بالا و لذت‌بخشی آن، در بسیاری از کشورها به عنوان یک تفریح عمومی و بخشی از صنعت اکوتوریسم مورد توجه قرار گرفته است.

برای یادگیری اصولی غواصی و آموزش غواصی ضروری است که این مهارت‌ها زیر نظر مربی غواصی واجد شرایط دارای مجوز و معتبر آموزش داده شوند. این مربیان معمولاً تحت نظارت سازمان‌های آموزشی بین‌المللی معتبری فعالیت می‌کنند. آموزش‌های پایه غواصی شامل مهارت‌هایی است که برای ایمنی در زیر آب ضروری‌اند. این آموزش‌ها شامل آشنایی با تجهیزات غواصی، فیزیک غواصی، سیستم همراهی، برنامه‌ریزی غواصی، نحوه استفاده از جداول غواصی، و آگاهی از بیماری‌ها و حوادث احتمالی در زیر آب می‌شوند.

غواصی، هرچند که از ایمن‌ترین فعالیت‌های تفریحی و ورزشی به شمار می‌آید، اما بدون دانش و آموزش کافی و در صورت عدم رعایت استانداردهای غواصی می‌تواند خطرات جانی و آسیب‌های جسمی جدی به دنبال داشته باشد.

در جستجوهای مجازی و بررسی سایت‌های آموزشی، متوجه می‌شوید که دوره‌های غواصی با قیمت‌های متفاوتی ارائه می‌شوند. این تفاوت در قیمت‌ها باعث ایجاد تردید در میان علاقه‌مندان می‌شود. اغلب، تصوری اشتباه شکل می‌گیرد که مربیانی که هزینه‌های بالاتری تعیین می‌کنند، گران‌فروش هستند و مربیانی که قیمت‌های پایین‌تری دارند، گزینه‌های اقتصادی‌تری به شمار می‌آیند؛ گویی که همه دوره‌های غواصی کیفیت یکسانی دارند. این تصور اشتباه ممکن است منجر به انتخاب دوره‌هایی با کیفیت پایین شود، که در آینده به ایمنی و یادگیری کامل مهارت‌های موردنیاز آسیب می‌زند.

متاسفانه شاهد هستیم در کشور عزیزمان ایران کلاس های غواصی بی کیفیت و ارزان قیمت (( در پی استقبال مردم مدرک بخر و مربیان مدرک فروش )) افزایش زیادی داشته است که برای آشنایی به چند نکته اساسی اشاره خواهیم کرد.

۱- دوره های آموزش غواصی باید توسط مربی مجاز و مورد تائید و فعال غواصی برگزار شود و قبل از شروع آموزش از اعتبار مربی خود در زمینه مجاز و مورد تائید و فعال بودن اطمینان حاصل کنید

۲- موارد آموزشی باید توسط مربی انجام شود و شخص مربی در کلیه مراحل دوره از ابتدا تا انتها حضور داشته باشد . برگزاری کلاس توسط افراد غیر مربی و با عناوینی چون تحت نظارت ، توسط دستیار ، با سرپرستی مربی غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده،خطرناک و فاقد کیفیت لازم است

۳- آموزش دوره های غواصی توسط افرادی با عنوان کمک مربی غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده،خطرناک و فاقد کیفیت لازم است

۴- مربی شما و یا مرکز غواصی که در آن آموزش طی می شود باید قبل از آموزش شما را بیمه مسئولیت نماید . 

۵- شما باید کلیه نکات تئوری را در کلاس آموخته و آن را به طور کامل فرا بگیرید و بعد از آن  قدم به دریا بگذارید . برگزاری هم زمان کلاس تئوری و انجام کلاس دریایی غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده،خطرناک و فاقد کیفیت لازم است

۶- برخی از دوره های آموزشی نیاز به تمرین مهارت های عملی در استخر قبل از کلاس دریایی دارند ، و بعد از آن شما باید کلاس های دریایی را انجام دهید

۷- کلیه دوره های غواصی که نیاز به آموزش عملی دارند باید حتماً در دریا و آب های آزاد برگزار شود . برگزاری کلاس های آموزشی غواصی در استخر ، دریاچه و یا سد غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده،خطرناک و فاقد کیفیت لازم است  (برخی از دوره های تخصصی غواصی از بند بالا مجزا بوده و باید در مکانی غیر از دریا و آب های آزاد انجام شود . مانند غواصی در ارتفاعات ، غواصی در غار ، غواصی در یخ  )

۸- در هنگام حضور در دریا مربی  باید حد نصاب هنرجو را بر اساس استاندارد آموزشی رعایت کند . این استاندارد برای دوره ها مختلف متغیر است همچنین موارد دیگری از جمله تجربه مربی ، وضعیت دریا ، شرایط هنرجو ، حضور افراد با تجربه در گروه، حضور دستیار گواهینامه دار ، شرایط زیر آب در حد نصاب تاثیر گذار خواهد بود.

حد نصاب نسبت مربی به هنرجوی غواصی باید رعایت شود . حدنصاب در شرایط مختلف کاهش می یابد ولی افزایش نخواهد یافت . عدم رعایت حد نصاب غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده،خطرناک و فاقد کیفیت لازم است

۹- هنرجوی غواصی باید زمان کافی در زیر آب حضور داشته باشد و هر کدام از یک تجهیزات مستقل غواص اسکوبا استفاده از ابتدا تا پایان غواصی استفاده کند. استفاده چند نفر از یک تجهیزات غواصی غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده،خطرناک و فاقد کیفیت لازم است

۱۰- شما بر اساس استاندارد و روش آموزشي غواصی را خواهید آموخت . غواصی ورزشی کاری سخت ، مشکل و پیچیده نیست و هیچ محدودیت سنی برای غواصی کردن وجود ندارد. از آغاز ۸ سالگی تا پایان ۸۰ سالگی در هر سنی در صورت برخورداری از شرایط سلامت جسمی موردنیاز، شما می‌توانید غواصی کنید

۱۱- هر سازمان آموزش دهنده غواصی اصولی و روش های خاص و مربوط به خود را در هر کدام از دوره های آموزشی غواصی دارد. ممکن است شما بخواهید سازمان آموزش دهنده غواصی خود را تغییر دهید که به طور معمول این اتفاق رجوع از سازمان های آموزشی بی کیفیت و فرسوده به سازمان های برتر اتفاق می افتد.

در این خصوص جدول برابری سطح آموزش و جدول ادامه آموزش وجود دارد که در صورتی که برای مربی سازمان جدید اعتبار گواهینامه غواصی قبلی شما و ارزشیابی آموزشی مرتبط با سطح گواهینامه قبلی محرز گردید سطح گواهینامه شما در سازمان جدید آموزش دهنده مشخص می شود و شما می توانید بدون نیاز به پرداخت هزینه اضافه و آموزش دوره های قبلی در سازمان آموزشی جدید شروع به آموزش و طی نمودن مراحل بالاتر کنید و گواهینامه آن سازمان را در دوره های بعدی دریافت کنید . برگزاری یک دوره آموزشی و دادن گواهینامه غواصی از چندین سازمان آموزش دهنده غواصی غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده و فاقد کیفیت لازم است . همچنین تبدیل مدارک از یک سازمان آموزش دهنده غواصی به یک سازمان دیگر غیر مجاز،خارج از استاندارد تعریف شده و فاقد کیفیت لازم است 

طبیعی است که موثرترین مشخصه برای انتخاب شما برای آموزش و استفاده از خدمات غواصی ، قیمت باشد ولی بایستی در نظر داشت که قیمت و کیفیت دو عنصر جدایی ناپذیر هستند. تمرکز هر مرکز یا مربی غواصی یا ارائه دهنده خدمات غواصی در بازار یا بر روی ارتقای کیفیت است یا بر روی کم کردن قیمت نهایی. بازار غواصی هم از این قاعده مستثنی نیست. در نتیجه اگر به دنبال آموزش غواصی باکیفیت هستید، بهتر است به قیمت و هزینه غواصی توجهی نکنید یا اگر به دنبال قیمت پایین هستید بهتر است کیفیت را فراموش کنید.

در نتیجه زمانی که انتخاب شما آموزش غواصی ارزان قیمت باشد به دلایل مختلفی که برخی از آنها در بالا مطرح شد کیفیت آموزشی شما بسیار ضعیف خواهد بود در نتیجه مهارت و دانش فرا گرفته توسط شما در این دوره ها فاقد کیفیت و ارزش لازم است .

قیمت مناسب برای آموزش غواصی چگونه تعیین می شود؟  ۱-هزینه های عملیاتی جاری ۲- تجربه و صلاحیت مرکز غواصی ۳-حرفه ای بودن و سطح آموزشی مربی غواصی ۴-رعایت ایمنی و کیفیت غواصی ۵-ارزش درک شده در مورد شهرت و اعتبار

و اما در مورد اعتبار مدارک بین المللی

مدرک‌گرایی در ایران پدیده‌ای شناخته شده است و داستان‌های زیادی درباره دارندگان مدارک جعلی در سطح کشور شنیده شده است. این موضوع، از سوی دیگر، باعث شده تا تعداد زیادی از موسسات کوچک و بزرگ در فضای مجازی ظاهر شوند که ادعا می‌کنند می‌توانند با تبدیل سوابق و تجربیات کاری یا ارائه دوره‌های کوتاه‌مدت، مدارک بین‌المللی معتبر و مورد تأیید مراجع علمی را به افراد ارائه دهند. این موسسات به دروغ اعلام می‌کنند که این مدارک برای ادامه تحصیل، مهاجرت و کاریابی قابل استفاده است و برای متقاعد کردن مخاطبان، مستندات مختلفی مانند قوانین اتحادیه اروپا و ... را ارائه می‌دهند که هیچ‌یک از این ادعاها مبنای صحیحی ندارد و از اساس بی‌اعتبار است.

برخی از این موسسات نیز از روش دیگری بهره می‌برند و مدعی هستند که با یک دانشگاه خارجی یا مرکز آموزشی در ارتباط‌اند و می‌توانند با گذراندن یک دوره کوتاه یا حتی بدون نیاز به شرکت در دوره‌ای در ایران، به شما مدرک بین‌المللی اعطا کنند.

در این زمینه به دو نکته مهم توجه کنید:

۱- آنچه اهمیت دارد، مدرکی که دریافت می‌کنید نیست، بلکه تخصص و مهارت‌های واقعی شماست. داشتن عناوین و مدارک متعدد به‌تنهایی موفقیت شما را تضمین نمی‌کند. مهم این است که چه می‌دانید و چه تخصصی دارید. این موضوع می‌تواند تاثیر بزرگی در مسیر زندگی شما داشته باشد. متأسفانه، برخی افراد به دلیل این تصور نادرست، به دنبال جمع‌آوری مدارک از هر نوع هستند.

۲- برای مهاجرت یا کاریابی، ارائه مدارک آموزشی معتبر ضروری است. این مدارک باید نتیجه دوره‌های آموزشی واقعی باشند؛ به این معنا که آموزش و آزمون‌های مرتبط به‌صورت جدی برگزار شده و مؤسسه‌ای که این مدارک را صادر می‌کند، معتبر باشد. اعتبار یک مؤسسه به این معناست که از نظر دولت آن کشور مجاز به ارائه مدارک آموزشی است.

پس مراقب مؤسساتی که ادعای اعطای مدارک بین‌المللی از موسسات خارجی، به‌ویژه از کشورهای آمریکا، کانادا، انگلستان، ایتالیا، آلمان، استرالیا و اتحادیه اروپا را دارند باشید. این موسسات معمولاً پس از گذراندن چند واحد درسی، دوره‌های کوتاه‌مدت، تبدیل سوابق یا معادل‌سازی، مدارکی ارائه می‌دهند که اغلب مورد تأیید هیچ نهاد دولتی یا آموزشی نیستند. در آمریکا بیش از شش هزار مؤسسه آموزش عالی و فنی وجود دارد که تنها ده درصد از آن‌ها معتبرند و هیچ‌کدام از این موسسات بدون نظارت مستقیم خودشان و تنها با تبدیل سوابق یا دوره‌های کوتاه‌مدت به شما مدرک اعطا نمی‌کنند.

به یاد داشته باشید که دریافت مدارک بین‌المللی معتبر نیازمند صرف زمان و هزینه‌های زیادی است.

هر گونه برنامه‌ریزی برای آموزش و دریافت مدرک باید بر اساس اهداف مشخص و با توجه به واقعیت‌های جامعه و نیازهای بازار کار انجام شود. نادیده گرفتن این موارد می‌تواند به سرخوردگی و هدر رفتن پول و زمان شما منجر شود.