ایران مارینا مرکز غواصی بین المللی مارینا
غواصی در غار های آبی ایران
غواصی در غارهای آبی ایران یک فعالیت جذاب و چالش‌برانگیز است که به غواصان امکان می‌دهد به کشف زیر زمینی‌های ایران و زیبایی‌های زیرآبی این کشور بپردازند. ایران با دارا بودن مناطق مختلف جغرافیایی و تاریخی، دارای غارهای آبی متعددی است که برای غواصان و افراد علاقه‌مند به زیرآبی‌ها قابلیت اکتشاف دارند. در زیر، به برخی از مهم‌ترین مناطق غواصی در غارهای آبی ایران اشاره می‌شود
::: آشنایی و غواصی در غار علیصدر همدان
غار علیصدر همدان یکی از غارهای تالابی ایران و یکی از شگفت انگیزترین غارهای آبی جهان است.
این غار در ارتفاعات ساری قیه نزدیک روستای علیصدر شهرستان کبودر آهنگ در استان همدان واقع‌شده است. ارتفاع غار از سطح دریا ۲۱۰۰ متر است.محوطه غار دالان‌های پیچ در پیچ و دهلیزهای متعددی دارد. از مجموعه رشته آب‌ها، دریاچه بزرگی در درون غار به وجود آمده و از این رو نفوذ به ژرفای غار تنها با قایق میسر است.
زمین شناسان قدمت سنگ‌های این غار را به دوره ژوراسیک از دوران دوم زمین‌شناسی (۱۹۰-۱۳۶ میلیون سال قبل) نسبت می‌دهند.
کشف غار مربوط به حدود ۱۰۰۰ سال قبل توسط اهالی روستای علیصدر که در مجاور غار است صورت گرفته که از آن به عنوان پناهگاه و آب‌انبار استفاده می‌کردند .
اولین کاوش حرفه‌ای و برنامه‌ریزی‌شده به غار علیصدر در ۵ مهرماه ۱۳۴۲ شمسی توسط گروهی ۱۴ نفره از اعضای هیئت کوهنوردی همدان انجام شد که توانستند با کسب اطلاعات قبلی و همراه بردن تجهیزات لازم برای حرکت روی آب، با عبور از دریاچه، از شعبات و تالارهای مختلف آن بازدید کنند و زیبایی و عظمت داخل آن را ببینند و اولین اطلاعات را از وسعت و ژرفای دریاچه و طول و عرض و عمق و ارتفاع غار به دست آورند . این غار در سال ۱۳۵۲ به روی عموم گردشگران گشوده شد.
دهانهٔ اصلی غار علیصدر در روستای علیصدر که مربوط به شهرستان کبودرآهنگ است، قرار دارد. همچنین این غار در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال غربی همدان در کوه‌های زاگرس و ارتفاع ۱۹۸۰ متر از سطح دریا واقع‌شده است. مساحت کل غار ۱۱.۴۲۰ مترمربع است که نقشه‌کشی و شناسایی‌شده است . و حدود ۳ کیلومتر از غار به صورت طولی برای بازدید عموم مردم در دسترس است .
این منطقه دارای آب و هوای نیمه خشک است و میزان متوسط بارش سالانه ۳۰۰ میلی‌لیتر است. رشته علیصدر قسمتی از واحدهای شکل‌گرفته در غرب ایران موسوم به تشکیلات متعلق به دوران ژوراسیک است و با رشته‌های متناوب از شیستها و سنگ‌های شنی در لا به لای پایه آن و یک‌رشته از ترکیبات آهکی که مثل خاک رس خاکستری تیره بوده و به صورت لایه‌های نازک روی شیستها قرارگرفته و یک‌لایه سبک‌تر از بلوره های آهکی در بالا قرارگرفته است که محصول تغییراتی است که ناشی از حرارت و فشار بالا مربوط به فعالیت‌های آتش‌فشانی در غرب رشته کوه علیصدر است. رشته علیصدر به خودی خود چینه‌ای (قسمتی که از روی زمین بالا آمده باشد) از یک طاقدیس بزرگ است که محور اصلی اش در جهت شمال به جنوب است.
زاویه قرارگیری لایه‌ها در غار علیصدر و نواحی مجاور آن در حدود ۴۰ الی ۴۵ درجه است. طول رشته علیصدر حدود دو کیلومتر است. بیشترین ارتفاع رشته ۲۱۸۰ متر است و ارتفاع در محل دهنه ورودی که در شمال رشته علیصدر قرارگرفته ۱۹۸۰ متر است. آنچه غار علیصدر را از سایر غارهای آبی جهان متمایز می‌کند، سهولت استفاده از کانال‌های آبی درون آن است که به سبب وسعت آن به راحتی می‌توان در آن طی مسیر کرده و با قایق‌های معمولی از درون آن‌ها گذشت.
دمای هوای داخل غار ۱۴ درجه سانتیگراد و دمای آب غار ۱۲ درجه سانتیگراد است که در طول سال ثابت بوده و معمولاً تغییری ندارد. عمق آب در دالان ها آبی داخل غار متفاوت است و عمیق‌ترین نقطه اندازه‌گیری شده ۱۴ متر می باشد. بستر آب غار از رسوبات آهکی بسیار نرم و سبک پوشیده شده است و با کوچکترین برخورد یا ایجاد جریان از بستر بلند می شوند و به دلیل سبکی وزن و نبود هیچ گونه جریانی داخل آب تا یک ماه درون آب شناور می شوند تا اینکه ته نشین شوند .
هیچ‌گونه حیات جانوری در داخل غار به علت عدم وجود نور خورشید و همچنین چرخه غذایی وجود ندارد و به همین علت آب داخل غار بسیار زلال و شفاف است . آب دریاچه غار جزو آب‌های بی‌کربنات در حد خنثی با پی اچ ۷.۲ است و به دلیل املاح آهکی موجود در آب غیر قابل شرب است
برای اطلاعات بیشتر مستند غواصی در غار علیصدر همدان را بخوانید
::: آشنایی و غواصی در غار سهولان مهاباد
غار سهولان دومین غار آبی ایران است و برای نخستین بار ژاک دمورگان جهانگرد فرانسوی در سال ١٨٩٦ با راهنمایی اهالی روستای سهولان در نزدیکی شهرستان مهاباد استان آذربایجان غربی کشف کرد و تا عمق ٢٠٠ متری آن پیش رفت.
پس از آن نیز در سال ١۳۵٠ شمسی یک هیئت غارنورد از دانشگاه آکسفورد در روستا اردو زده و با تجهیزات کاملی از غار دیدن کردند. با این حال این غار تا سال ١۳۷٩ آماده پذیرایی از گردشگران نشد تا اینکه شهردارى مهاباد با ساماندهى، بخش هاى درونى و بيرونى آن را براى بازديد گردشگران از دومین غار آبی کشور بعد از غار علی صدر در همدان آماده كرد.
مسیر دسترسی
غار آبى و تاريخى « سهولان » در ۴۳ كيلومترى جنوب شرق مهاباد و در مسير جاده ميانبر مهاباد به بوكان (جاده برهان) واقع شده كه از شهر بوكان نيز نزديك به ۳۵ كيلومتر فاصله دارد. براى رسيدن به اين غار از شهر سرسبز مهاباد، بايد تپه ماهورهاى جاده برهان را پشت سرگذاشت تا در نقطه اى به روستاى «عيسى كند» رسيد.
در روستاى عيسى كند جاده به دو مسير تقسيم مى شود كه مسير مستقيم به بوكان و مسير دست راست گردشگران را به روستای سهولان و غار معروف آن مى برد. غار سهولان نام خود را از روستايى که در آن قرار دارد گرفته است. هر چند مردم محلی به این غار لونه كوتر يعنى لانه كبوتر مى گويند. کلمه سهول در زبان محلی کردی به معنای یخ است که شاید وجه تسمیه این غار مربوط به یخ بندان های طولانی زمستانی و خنکای تابستانی آن باشد.
قرار گرفتن اين غار در ميان رشته كوه هاى بلند با قله هاى سر به فلك كشيده و دره هاى عميق كاملاً بكر و دست نخورده بر عظمت و زيبايى اين پديده شگفت طبيعت افزوده است.به گفته كارشناسان اين غار از قديم الايام مورد استفاده مردم قرار گرفته ودراين رابطه سفال هايی مربوط به دوره ی اشكانی وجام مسی ايلخانی كشف شده است. مردم روستا به ياد دارند كه در قسمت خشك غار گورهايی وجود داشته كه به زمان حمله روس ها به منطقه و پناه گرفتن مردم به آن جا بر می گردد.
مسیر داخل غار
غار سهولان داراى دو دهانه است كه به سمت جنوب باز شده اند و چند درخت تنومند جنگلى كه از ميان صخره ها سر برآورده اند سايه خود را بر دهانه اصلى غار انداخته اند كه علاوه بر تأمين سايه براى گردشگران به طبيعت خشن و سرد محيط طراوتى دو چندان بخشيده اند.
حركت در قسمت آبى درياچه با قايق هاى پارويى امكانپذير است ولى بخش خشكى را با پاى پياده نيز مى توان مشاهده كرد. اسكله اى كه گردشگران را به داخل تونل ها، دالان ها و درياچه هاى غار مى برد ۴۵ متر پايين تر از دهانه اصلى قرار دارد كه با ۱۰۶ پله بتونى پيچ درپيچ به كف درياچه درون غار مى رسد.
در بدو ورود به درون غار بوى رطوبت همراه با بوى خفيف گوگرد به مشام مى رسد نخستين درياچه پيش رو حدود ۲۰۰ متر وسعت دارد كه داراى آبى زلال و صاف است.دالان بالاى سر اين درياچه افزون بر ۵۰ متر ارتفاع دارد و در انتهاى آن دو دالان باريك به عرض دو متر ديده مى شود كه به درياچه ها و دالان هاى بعدى باز مى شوند.
گردشگران در اين سفر پر از رمز و راز با گذشت از دالان هاى تنگ و باريك سه حوضچه آبى بزرگ و كوچك را پشت سر مى گذارند تا به چهارمين و بزرگترين درياچه برسند. اين درياچه حدود ۵۰۰ مترمربع وسعت دارد و در ۲۵۰ مترى اسكله قرار گرفته و آخرين نقطه اى است كه بازديدكنندگان بوسيله قايق طى مى كنند.
به گفته قايقرانان از درياچه چهارم به بعد حدود ۲۰۰ متر ديگر نيز توسط غارنوردان كشف شده ولى بدليل باريك بودن تونل ها و نداشتن روشنايى ورود گردشگران به آن منطقه ممنوع اعلام شده است. در پايان سفر آبى، گردشگران از ميان تونل ها و دالان هاى تنگ و باريك راه خود را به دهانه فرعى (دهانه خروجى) غار ادامه مى دهند. دهانه فرعى كه به «لونه مالان» مشهور است با ارتفاعى حدود ۵۰ متر از سطح آبى غار با ۱۷۰ پله سنگى پيچ درپيچ به همان محوطه باز مى شود كه دهانه اصلى نيز در آن قرار دارد.
مساحت كل اين غار حدود دو هكتار تخمين زده مى شود كه تاكنون ۳۰۰ متر از مسير آبى و ۲۵۰ متر از مسير خشكى آن كشف و ساماندهى شده است.
وضعیت آب و زیر آب غار
ارتفاع دریاچه داخل غار از سطح دریا ۱۷۵۰ متر است و درجه حرارت محیط در فصل تابستان و زمستان بين ۱۰ تا ۱۳ درجه سانتيگراد در نوسان است و رطوبت حاكم بر غار نيز بين ۷۰ تا ۸۰ درصد متغير است متوسط عمق آب درياچه ۲۵ متر است و در حداکثر عمق تا ۵۲ متر هم می رسد . دمای آب در داخل غار بین ۱۳ تا ۱۵ درجه سانتیگراد در نوسان است
بستر آب غار از رسوبات آهکی بسیار نرم و سبک پوشیده شده است و با کوچکترین برخورد یا ایجاد جریان از بستر بلند می شوند و به دلیل سبکی وزن و نبود هیچ گونه جریانی داخل آب تا یک ماه درون آب شناور می شوند تا اینکه ته نشین شوند .
کبوتر های زیادی داخل غار لانه دارند و بسیاری از تخم این پرندگان به داخل آب می افتد و به همین علت تخم این پرندگان داخل آب غار یک مواد غذایی موثر برای رشد انواع کرم درون آب غار است همچنین هیچ‌گونه حیات جانوری دیگری در داخل غار به علت عدم وجود نور خورشید و همچنین چرخه غذایی مناسب وجود ندارد . آب دریاچه غار جزو آب‌های بی‌کربنات در حد خنثی است و به دلیل املاح آهکی موجود در آب غیر قابل شرب است
برای اطلاعات بیشتر غواصی در غار سهولان مهاباد را بخوانید
