ایران مارینا مرکز غواصی بین المللی مارینا
شناور نشانگر سطحی تاخیری یا Dsmb
شناور نشانگر سطحی تاخیری که نام آن به لاتین میشود DSMB (Delayed Surface Marker Buoy) یکی از ابزارهای کمکی و مهم و حتی در بعضی مواقع ضروری در دنیای غواصی است.
این ابزار به غواصان کمک میکند تا موقعیت خود را در زیر آب به سطح آب و قایقها یا سایر شناور ها نشان دهند. در این مقاله، به بررسی اجزای مختلف Dsmb ، کاربردها، نحوه استفاده و نکات ایمنی مربوط به آن خواهیم پرداخت.
اين وسيله در بين برخی از غواصان ايرانی بنام پاراشوت شناخته می شود كه نامی مناسب نیست . پاراشوت که نام درست آن پایلوت شوت است در ورزش چتر بازی به چتر کوچک کمکی که برای باز کردن و بیرون کشیدن چتر اصلی در آسمان رها می شود گفته می شود و به اين علت وارد سيستم غواصی ايران شد كه پيشكسوتان اين رشته در فدراسيون نجات غريق و غواصی همگی به ورزش زيبای چتر بازی و سقوط آزاد علاقه مند بودند و در اين رشته فعاليت می كردند و اين وسيله را تشبيه به يكی از ابزار های چتربازی نموده و از اين نام نيز در غواصی استفاده كردند بهطوری كه كم كم اين نام رايج شد البته گاهی اوقات نام های دیگری هم برای این ابزار شنیده می شود مانند سوسیس بویه یا دراز بویه
DSMB چیست و چگونه در غواصی استفاده میشود؟ اجزا، کاربردها و نکات ایمنی
اجزای DSMB
۱. بالن: بخش اصلی Dsmb یک بالن است که از موادی مانند نایلون یا PVC ساخته میشود. این بالنها معمولاً به صورت تکرنگ و يا دورنگ می باشند و رنگ های قرمز ، نارنجی ، زرد و سبز از رایج ترین رنگ های آن هستند كه در تابش نور خورشيد درخشندگی بيشتری داشته باشند و در سطح آب به راحتی قابل تشخیص باشند. ولی رنگهای مثل صورتی، سفید، سبز و حتی مشکی نیز موجود هستند و استفاده می شوند اما برخی از رنگ ها به دلیل انعکاس و ترکیب شدن در شرایط خاص روز به راحتی روی سطح دیده نمی شوند. برخی از تولیدکنندگان نوارهای بازتابنده نور نازک و شفاف در بالای بالن اضافه میکنند همچنین یک جیب کوچک در بالای بالن برای قرار دادن چراغ یا نور شیمیایی برای استفاده در شرایط کم نور قرار می دهند.
۲. لوله باد کنند : این لوله باد کننده به غواص اجازه میدهد تا با دمیدن هوای بازدم از طریق دهان خود داخل لوله Dsmb را هوا پر کند.
۳. دریچه خروجی OPV: از این دریچه برای خالی کردن هوا یا آب داخل Dsmb استفاده می شود و با کشیدن بند آن میتوانید محتویات داخل بالن Dsmb را تخلیه کرده و همچنین کمک به جلوگيری از باد شدن بیش از اندازه Dsmb میکند و در صورت این اتفاق به صورت خودکار باعث تخلیه هوای اضافی می شود .
۴. بند اتصال : یک بند بلند که به Dsmb متصل است و غواص میتواند با استفاده از آن Dsmb را به سطح آب بفرستد
۵. وزنه: برای اطمینان از ایستادگی و ثابت ماندن Dsmb در سطح آب، معمولاً یک وزنه کوچک در پایین بند اتصال قرار میگیرد
کاربردهای Dsmb در غواصی
۱. نشانهگذاری موقعیت غواص : به غواصان این امکان را میدهد که موقعیت خود را به سطح آب و قایق غواصی اعلام کنند. این امر به ویژه در شرایطی که از ساحل يا قايق فاصله گرفته باشید بسیار مهم است و برای اطلاع از وضعيت خود و يا نمايش مكان حضور خود درون دريا برای ساير غواصان و يا افراد درون قايق میتوان از Dsmb استفاده كرد ، چون با توجه به رنگ ، شكل و اندازه از فاصلههای دور نيز نمايان است . همچنین برای حفظ ايمنی بيشتر میتوان با فرستادن Dsmb به سطح آب ، قایقها را از وجود غواص در زیرآب مطلع كنيد تا مسير خود را تغيير داده و به منطقه شما نزديك نشوند .
۲. نشانه گذاری ایستگاه ایمنی : بهطورمعمول در غواصی از يك خط مرجع برای پايين رفتن و بالا آمدن مانند طناب لنگر قايق استفاده میشود و در صورت نياز به ايستگاه ايمنی میتوان از همان طناب لنگر برای توقف در عمق ۵ متری به مدت ۳ دقيقه استفاده نمود ولی اگر شما آن خط مرجع را نداشته باشید و يا از شيب بستر برای فرود استفاده كرده باشيد در هنگام صعود ، توقف در نقطه دقيق ايستگاه ايمنی ممکن است کمی مشكل باشد بنابراين با استفاده از Dsmb میتوان آن را باد كرد و به سطح آب فرستاد و با استفاده از بند آن ايستگاه ايمنی را در عمق صحيح آن انجام داد .
۳. نشانهگذاری نقطه صعود : غواصان میتوانند با استفاده از Dsmb نقطهای را که قصد صعود به سطح آب را دارند، مشخص کنند و با استفاده از خط مرجع آن سرعت صعود خود را کنترل کنند . این کار باعث افزایش ایمنی در حین صعود می شود
۴. نشانهگذاری موقعیت اضطراری : در صورت بروز مشکلات فنی یا پزشکی، Dsmb میتواند به عنوان یک نشانگر اضطراری استفاده شود تا تیمهای نجات و پشتیبان بتوانند سریعتر موقعیت غواص را پیدا کنند.
۵ . بلند کردن اجسام : برای بلند كردن اجسام بايد از ابزار مخصوص اين كار به نام لیفتین بگ استفاده كرد . ولی امكان دارد در شرايطی قرار بگيريد كه نياز به بلند كردن جسمی داشته باشيد و لیفتین بگ در دسترس شما نباشد ، توجه داشته باشيد برای بلند كردن اجسام بههیچعنوان با روش باد كردن BCD اقدام نكنيد چون يك عمل غير ايمن و خطرناك است و در صورت جدا شدن جسم ، شما با يك BCD پرباد در زیرآب بهسرعت به سمت سطح آب بالا رفته و مشكلات بعدی در انتظار شماست . پس میتوانید در حد محدودی براي بلند كردن اجسام در صورت نياز از Dsmb استفاده كنيد .
نحوه استفاده Dsmb در غواصی
۱. آمادهسازی : قبل از هر چیزی، غواص باید اطمینان حاصل کند که Dsmb آماده و در دسترس است. این شامل بررسی جدا کردن از BCD و آماده بودن بند یا قرقره برای رها سازی و به طور کلی آماده بودن برای استفاده می باشد
۲. پر کردن بالن : غواص با استفاده از اختاپوس یا دهان خود، کیسه بالن Dsmb را پر میکند. این کار باید با دقت انجام شود تا به اندازه مناسب از هوا پر شود
۳. ارسال به سطح آب : پس از پر کردن بالن، غواص Dsmb را به سطح آب میفرستد. بند اتصال باید به اندازه کافی بلند باشد تا Dsmb به سطح آب برسد و در همان جا باقی بماند.
۴. پیگیری : پس از ارسال Dsmb به سطح غواص باید مطمئن شود که بند اتصال را به اندازه کافی بکشد تا هم در یک خط عمودی صاف قرار بگیرد و همDsmb در سطح آب به صورت ایستاده قرار بگیرد .
نکات ایمنی Dsmb در غواصی
۱. تمرین و آموزش : استفاده از Dsmb نیاز به تمرین و آموزش دارد. غواصان باید در محیطهای کنترلشده و تحت نظر مربیان مجرب تمرین کنند. اشتباه در استفاده از این ابزار می تواند باعث مشکلاتی پس باید تمرین کنید و در استفاده از این ابزار مهارت پیدا کنید
۲. عدم اتصال به خود : هرگز نباید قرقره یا بند را در هنگام ارسال Dsmb به سطح آب به خود وصل کنید زیرا اگر گیر کند می تواند باعث کشیدن شما به سطح آب و صعود سریع شما شود.
۳. اطمینان از کارکرد صحیح : قبل از هر بار غواصی بایدDsmb خود را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که به درستی کار میکنند.
۴. نگهداری مناسب : پس از هر بار استفاده از Dsmb باید با آب شیرین شسته شود و به درستی خشک و نگهداری شود تا از خراب شدن آن جلوگیری شود.
پاسخ به چند سوال مهم در خصوص Dsmb در غواصی
آیا رنگ های مختلف یک Dsmb تعاریف خاصی دارند ؟
به طور کلی این رنگ ها تعاریف خاصی ندارد و همانطور که هیچ رنگ ثبت شده بین المللی وجود ندارد، پس هیچ معنای پذیرفته شده بین المللی برای رنگ هایی که واقعاً استفاده می شود وجود ندارد. ولی در برخی مناطق یا در میان برخی از گروه های غواصی ممکن است جهت استفاده از رنگ های مختلف توافقاتی بین هم صورت بگیرد
آیا عدم استفاده صحیح از Dsmb با می تواند خطرناک باشد؟
این ابزار مانند هر وسیله باد شونده دیگری در غواصی هنگامی که در زیر آب در حال بالا آمدن است حجم گاز داخل آن بیشتر می شود و سرعت صعود آن افزایش میابد پس در صورت عدم کنترل توسط غواص می تواند او را به سرعت به سمت بالا کشیده و در صورت این اتفاق می تواند باعث ایجاد مشکل و بروز حادثه شود
آیا اندازه Dsmb مهم است ؟
به یاد داشته باشید Dsmb در اندازه ها و شکل های مختلف وجود دارند و برخی از آنها کاربردی تر از بقیه هستند . اندازه های کوچکتر بیشتر برای تمرین و یادگیری تکنیک ها مناسب هستند اما برای استفاده در دریا باید از اندازه استاندارد ۱.۸ متری استفاده کنید که دید بهتری را در سطح آب و برای قایق ها به ویژه در دریاهای نامساعد و یا دید کمک فراهم می کند.
فرق بین Dsmb با SMB در چیست ؟
یک Dsmb از نظر فنی یک SMB است، اما یک SMB یک Dsmb نیست. غواصان می توانند یک DSMB را روی سطح آب یا در عمق آب به لطف دریچه خروجی OPV و ورودی هوای یک طرفه پایین استفاده کنند ولی طراحی یک SMB فاقد این موارد است و به این معنی است که باید فقط در سطح آب باد شود
از بند مخصوص ، قرقره یا ریل برای اتصال Dsmb استفاده کنم ؟
برخی از غواصان در مورد استفاده از قرقره به جای هر چیزی دیگری برای Dsmb مصمم هستند. ولی شما باید مزایا و معایب هر کدام را بسنجید و بر اساس نیازهای غواصی شخصی خود تصمیم بگیرید چون هر کدام مزایای خود را دارند
باید Dsmb را داخل جیب BCD گذاشت یا به آن آویزان باشد ؟
سوال بسیاری از غواصان این است که آیا به طور دائم یک قرقره را به DSMB وصل کرده و داخل جیب BCD قرار دهیم تا زیاد مزاحم نباشد یا آن را به صورت مستقیم بر روی BCD با یک گیره قرار دهیم . پاسخ این است که هر غواصی باید نیازها ، شرایط و مهارت های خود را ارزیابی کند و تصمیم بگیرد که کدام گزینه برای او مناسب است
کدام روش برای باد کردن DSMB مناسب است ؟
نظرات مختلفی در مورد باد کردن DSMBوجود دارد مانند آیا باید آن را با اختاپوس باد کرد؟ آیا با دمیدن بازدم در لوله مخصوص آن را باد کنیم؟ آیا با خروجی حباب های هوای بازدم از زیر آن را باد کنیم؟ آیا با وصل کردن شلینگ بادکننده کم فشار BCD انجام دهیم؟ به نظر من همه روش ها با آموزش صحیح و تمرین منظم و افزایش مهارت قابل اجرا هستند.