ایران مارینا مرکز غواصی بین المللی مارینا
کمک‌های اولیه و امدادی در ۱۳ مورد از حوادث رایج برای غواصان
غواصی یکی از هیجان‌انگیزترین و دلنشین‌ترین ورزش‌های جهان است؛ اما در کنار زیبایی‌های بی‌نظیر زیر آب، خطرات خاص خودش را دارد. هیچ‌کس نمی‌داند در اعماق دریا چه اتفاقی ممکن است رخ دهد. گاهی یک لحظه غفلت یا یک مشکل ساده می‌تواند به شرایط اضطراری جدی تبدیل شود.
اینجاست که مهارت‌های کمک‌های اولیه و امدادی اهمیت خود را نشان می‌دهد؛ توانایی که می‌تواند جان خود شما یا همراهانتان را نجات دهد و به شما این اعتماد به نفس را بدهد که هر شرایطی را کنترل کنید. یادگیری کمک‌های اولیه در غواصی به معنای آمادگی، مسئولیت‌پذیری و احترام به زندگی است.
مهم‌ترین حوادث رایج در غواصی که نیاز به کمک‌های اولیه دارند
۱- راهنمای کامل و کمک های اولیه بر اثر برخورد با صخره‌ها، مرجان‌ها یا کشتی‌های غرق‌شده
چرا جراحات سطحی زیر آب هنگام غواصی باید مورد توجه باشد؟
در دنیای شگفت‌انگیز غواصی، گاهی پیش می‌آید که لحظه‌ای غفلت یا جریان ناگهانی آب باعث تماس بدن با صخره‌ها، مرجان‌ها یا بقایای کشتی‌های غرق‌شده شود. این برخوردها ممکن است باعث بریدگی و خراش‌های سطحی یا عمیق شوند که اگر به‌درستی مدیریت نشوند، خطر عفونت و آسیب بیشتر را به‌دنبال دارند
۱.چرا آسیب از جراحات سطحی اتفاق می‌افتد؟
مرجان‌ها ساختارهای زنده و شکننده‌ای هستند، اما سطح آن‌ها بسیار زبر و گاهی تیز است. صخره‌ها در زیر آب اغلب با جلبک یا خزه پوشیده شده و لیز هستند، در حالی که کشتی‌های غرق‌شده به دلیل پوسیدگی فلز و وجود لبه‌های تیز می‌توانند بسیار خطرناک باشند. معمولاً این جراحات به دلیل کنترل نامناسب شناوری، نزدیک‌شدن بیش از حد برای عکاسی یا کنجکاوی هنگام کاوش رخ می‌دهند.
۲.ارزیابی اولیه حادثه
پس از ایجاد بریدگی یا خراش، غواص یا همراه او باید سریع موارد زیر را بررسی کند: محل دقیق و عمق زخم، شدت خونریزی، احتمال ورود قطعات مرجان یا زنگ‌زدگی فلز به داخل زخم و وضعیت کلی مصدوم و توانایی او برای ادامه غواصی. در صورت عمیق بودن زخم یا خونریزی شدید، باید سریع غواصی متوقف شود و کمک‌های اولیه آغاز گردد.
۳.تثبیت مصدوم در زیر آب
اولین گام حفظ آرامش است؛ ترس و اضطراب باعث مصرف سریع‌تر هوا می‌شود. سپس با دست ، دستکش یا اسکارف و یا هر وسیله دیگری محل زخم را به آرامی فشار دهید تا خونریزی کاهش یابد. با استفاده از علائم استاندارد، به همراهان خود اعلام کنید که غواصی را تمام کرده و به سطح آب باز گردید
۴.کمک‌های اولیه بر روی قایق
پس از خروج از آب، زخم را با آب تمیز یا بتادین شست‌وشو دهید تا هرگونه بقایای مرجان یا زنگ‌زدگی از بین برود. سپس با نور کافی زخم را بررسی کنید و در صورت نیاز از پمادهای آنتی‌بیوتیک موضعی استفاده نمایید. زخم را با گاز استریل و بانداژ مناسب بپوشانید و اگر خونریزی ادامه داشت یا علائم عفونت (قرمزی، تورم، تب) مشاهده شد، سریعاً به مرکز درمانی مراجعه کنید.
۵.نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از بریدگی و خراش در غواصی
مهم‌ترین نکته تسلط بر شناوری است تا از برخوردهای ناخواسته جلوگیری شود. همچنین باید فاصله ایمن با صخره‌ها، مرجان‌ها و کشتی‌های غرق‌شده رعایت شود و بدون آموزش تخصصی به کشتی‌های غرق‌شده نزدیک نشوید. استفاده از لباس غواصی و دستکش بسیار مؤثر است. در نهایت، از حرکت‌های ناگهانی و عجولانه بپرهیزید چون معمولاً عامل برخورد و آسیب هستند.
به یاد داشته باشید: غواصی فقط شنا کردن در میان زیبایی‌ها نیست، بلکه هنر کنترل، آرامش، آمادگی و یادگیری مستمر است. کمک‌های اولیه فقط برای شرایط بحرانی نیست، بلکه نشان‌دهنده حرفه‌ای بودن شما در دنیای آبی است. اگر غواصی را دوست دارید، مسئولیت آن را نیز دوست داشته باشید.
۲- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام آسیب از توتیای دریایی در غواصی
چرا پیشگیری از جراحت ناشی از توتیا در غواصی در اولویت است ؟
در میان زیبایی‌های بی‌نظیر زیر آب، موجوداتی زندگی می‌کنند که هرچند ظاهری زیبا دارند، اما برخورد با آن‌ها می‌تواند دردناک و گاهی خطرناک باشد. توتیای دریایی یکی از این موجودات است. اگرچه تحرک ندارد و به‌ظاهر بی‌آزار است، اما خارهای تیز و گاهی حساسیت زای آن می‌تواند باعث جراحت، درد شدید و حتی عفونت شود.
۱.چرا آسیب از توتیای دریایی اتفاق می‌افتد؟
توتیاها اغلب در کف دریا، در میان صخره‌ها یا در شکاف‌های مرجانی پنهان می‌شوند. بیشتر آسیب‌ها زمانی رخ می‌دهد که غواص به اشتباه روی آن‌ها فرود می‌آید، یا با پا یا دست بدون کنترل مناسب شناوری با آن‌ها تماس پیدا می‌کند. برخی گونه‌های توتیا نیز دارای خارهای شکننده‌ای هستند که به راحتی در پوست فرو می‌روند و می‌شکنند.
۲.ارزیابی اولیه حادثه
بعد از برخورد با توتیا، غواص باید سریع محل ورود خارها که معمولاً در دست یا پا است، میزان درد و سوزش، وجود تورم یا کبودی، شکسته شدن خارها در پوست و هر گونه علامت حساسیت یا واکنش شدید را بررسی کند. اگر خارها در پوست شکسته باشند، باید با دقت اقدام کرد تا تکه‌های بیشتری وارد پوست نشوند
۳.تثبیت مصدوم در زیر آب
اولین قدم حفظ آرامش غواص است چون درد شدید می‌تواند باعث وحشت شود و مصرف سریع‌تر هوا را به دنبال داشته باشد. پس از آن، باید از وارد کردن فشار بیشتر به ناحیه آسیب‌دیده خودداری کرد؛ اگر پا آسیب دیده است، کمتر استفاده شود و اگر دست آسیب دیده، در نزدیکی بدن نگه داشته شود. در نهایت غواصی باید به آرامی و به صورت کنترل‌شده همراه با گروه به سطح آب برگردد.
۴.کمک‌های اولیه بر روی قایق
پس از خروج از آب، ناحیه آسیب‌دیده را با آب گرم (نه داغ) به مدت ۳۰ تا ۹۰ دقیقه غوطه‌ور کنید تا درد کاهش یابد و سموم احتمالی تجزیه شوند. سپس محل را با بتادین یا محلول ضدعفونی پاک کنید تا از عفونت جلوگیری شود. اگر خارها سطحی هستند می‌توان با پنس تمیز آن‌ها را برداشت، ولی در صورت عمق زیاد باید به پزشک مراجعه کرد. برای کاهش درد، استفاده از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا ژل‌های ضد التهاب توصیه می‌شود و در روزهای بعد باید مراقب زخم بود و در صورت تورم یا تغییر رنگ به پزشک مراجعه کرد.
۵.نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از آسیب از توتیای دریایی
کنترل شناوری مهم‌ترین راه برای جلوگیری از برخورد با کف دریا و آسیب دیدن است. هیچ‌گاه حتی در عمق کم روی کف دریا، به ویژه نواحی مرجانی یا صخره‌ای نایستید. همچنین هنگام عبور از مناطق سنگی یا شکاف‌ها باید با دقت بیشتری دست و پا را حرکت دهید تا با موجودات زنده تماس پیدا نکنید. آشنایی با حیات‌وحش دریایی و شناخت توتیا و دیگر موجودات ، بخشی از آموزش‌های مهم غواصی است.
به یاد داشته باشید: تجربه غواصی فقط دیدن شگفتی‌های زیر آب نیست، بلکه احترام به محیط زیست دریایی و آمادگی برای واکنش در شرایط اضطراری هم بخشی از این سفر الهام‌بخش است. برخورد با توتیا شاید دردناک باشد، اما فرصتی است تا مهارت‌های امدادی‌تان را به کار ببندید.
۳-راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام آسیب از عروس دریایی در غواصی
چرا پیشگیری از گزش یا تماس با عروس دریایی در غواصی ضروری است ؟
شاید دیدن یک عروس دریایی در میان شعاع‌های نور در زیر آب منظره‌ای رویایی باشد، اما کافی‌ست تنها یکی از بازوهای آن با پوستتان تماس پیدا کند تا رویا به یک درد ناگهانی تبدیل شود. تماس با عروس دریایی می‌تواند باعث سوختگی شیمیایی، درد شدید، کهیر، التهاب، و در مواردی واکنش‌های حساسیتی جدی شود.در این بخش با هم مرور می‌کنیم که هنگام تماس با عروس دریایی چه اقداماتی باید انجام داد و چطور می‌توان از این حادثه پیشگیری کرد.
۱.چرا آسیب از عروس دریایی رخ می‌دهد؟
عروس‌های دریایی از خانوادهٔ "نیداریا" هستند و بازوهای آن‌ها دارای هزاران سلول گزشی به نام نِماتوسیست هستند که هنگام تماس با پوست فعال می‌شوند. این سلول‌ها سم ترشح می‌کنند که می‌تواند باعث درد، سوزش، التهاب و در موارد نادر، شوک آنافیلاکتیک شود. بیشتر این حوادث در آب‌های گرم و نیمه‌گرم، به‌ویژه در نواحی ساحلی، هنگام غواصی سطحی (اسنورکلینگ) یا در هنگام بالا آمدن رخ می‌دهد.
۲.ارزیابی اولیه حادثه
پس از تماس با عروس دریایی، غواص باید علائم اولیه را به دقت بررسی کند. درد یا سوزش شدید در محل تماس، قرمزی یا خطوطی شبیه سوختگی شیمیایی روی پوست، و بروز کهیر، تاول یا التهاب از نشانه‌های رایج هستند. همچنین اگر علائم عمومی مانند تهوع، سرگیجه، تنگی نفس یا ضعف ظاهر شد، این می‌تواند نشانه‌ای از شوک آنافیلاکتیک باشد و نیاز به اقدام فوری دارد.
۳.تثبیت مصدوم در زیر آب
حفظ آرامش بسیار مهم است چون ترس و درد ممکن است باعث واکنش‌های ناگهانی و مصرف سریع هوا شود. در این شرایط، بدون دست زدن به ناحیه آسیب‌دیده، غواصی باید به آرامی و با همراهی گروه پایان یابد. مالیدن یا خارش محل آسیب دیده ممنوع است زیرا باعث تحریک بیشتر سلول‌ها و افزایش درد می‌شود.
۴.کمک‌های اولیه بر روی قایق
پس از خروج از آب، محل آسیب دیده را با سرکه بشویید تا سلول‌های آسیب دیده غیر فعال شوند و از انتشار سم جلوگیری شود. هرگز از آب یا الکل استفاده نکنید چون ممکن است وضعیت را بدتر کنند. بازوها یا قطعات باقی‌مانده را با کارت پلاستیکی یا موچین بدون تماس مستقیم با دست بردارید و هرگز محل را نخارانید. سپس ناحیه را در آب گرم حدود ۴۵ درجه به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه غوطه‌ور کنید تا درد کاهش یابد. در صورت درد شدید می‌توانید از مسکن‌های ساده مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. اگر علائم حساسیت شدید ظاهر شد، تزریق اپی‌نفرین و مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
۵. نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از آسیب عروس دریایی
برای جلوگیری از آسیب، پوشیدن لباس غواصی (وت‌سوت یا راشگارد) بسیار مؤثر است چون تماس مستقیم پوست با بازوهای عروس دریایی را کاهش می‌دهد. در مناطق هشدار داده شده، غواصی نکنید و تابلوهای هشدار را جدی بگیرید. حتی اگر موجودات دریایی بی‌حرکت باشند، آن‌ها را لمس نکنید چون بازوهای عروس دریایی حتی پس از مرگ هم قابلیت گزش دارند. همچنین آگاهی از زمان مهاجرت و افزایش حضور عروس‌های دریایی در برخی فصول به پیشگیری کمک می‌کند. همراه داشتن سرکه در کیت کمک‌های اولیه قایق نیز بسیار مهم است.
به یاد داشته باشید: غواصی در کنار شگفتی‌ها، مسئولیت‌هایی نیز دارد. کمک‌های اولیه و مهارت در مواجهه با موقعیت‌های اضطراری مانند تماس با عروس دریایی، تفاوت بین یک روز لذت‌بخش و یک فاجعه را رقم می‌زند. دانستن این موارد شما را نه‌تنها یک غواص ایمن‌تر، بلکه یک همراه مسئول در اعماق آب می‌کند.
۴- راهنمای کامل و کمک های اولیه در سرمازدگی و گرمازدگی در غواصی
چرا پیشگیری از بروز اختلالات دمایی در بدن هنگام غواص مهم است ؟
دمای بدن ما، مثل قطب‌نما، نیاز به تعادل دارد تا بتوانیم در شرایط مختلف عملکرد طبیعی داشته باشیم. اما در دنیای زیر آب، حتی کوچک‌ترین تغییر دما می‌تواند باعث سرمازدگی یا گرمازدگی شود؛ دو وضعیت بالقوه خطرناک که اگر به‌موقع تشخیص داده و درمان نشوند، می‌توانند غواص را تهدید کنند.
۱.چرا سرمازدگی یا گرمازدگی در غواصی رخ می‌دهد؟
سرمازدگی بیشتر در غواصی‌های طولانی، در آب‌های سرد، هنگام استفاده از تجهیزات ناکافی (مثلاً بدون هود یا دستکش) یا توقف‌های طولانی در عمق رخ می‌دهد.
گرمازدگی معمولاً در شرایطی مثل پوشیدن تجهیزات غواصی و راه رفتن در هوای گرم، به تن کردن لباس غواصی برای مدت طولانی قبل از ورود به آب، یا فعالیت زیاد در سطح قبل از غواصی اتفاق می‌افتد.
۲. ارزیابی حادثه
سرمازدگی و گرمازدگی هر دو می‌توانند برای غواصان خطرناک باشند و تشخیص سریع آن‌ها اهمیت زیادی دارد. در سرمازدگی، فرد ممکن است لرز شدید یا لرز متناوب داشته باشد، دچار گیجی یا ناتوانی در تمرکز شود، پوستش سرد و رنگ‌پریده باشد و احساس خستگی زیاد یا کندی در پاسخ دادن به شرایط داشته باشد. از سوی دیگر، گرمازدگی با سردرد و سرگیجه، تهوع یا استفراغ، تعریق شدید و خشکی دهان، ضعف، گرفتگی عضلات یا افزایش ضربان قلب همراه است
۳. تثبیت مصدوم در زیر آب
اگر فردی دچار سرمازدگی شود، باید غواصی به آرامی و بدون ایجاد استرس و فشار زیاد به پایان برسد. حرکات سریع و مصرف انرژی زیاد باید به هر نحوی اجتناب شود و همراهی گروه یا وجود یک غواص پشتیبان بسیار حیاتی است. در مورد گرمازدگی، اگر قبل از ورود به آب علائم مشاهده شود، باید اصلاً غواصی شروع نشود. اگر در حین غواصی علائم گرمازدگی بروز کند، فرد باید به سرعت به سطح آب بازگردد تا اقدامات لازم انجام شود.
۴.کمک‌های اولیه بر روی قایق
برای سرمازدگی، اولین اقدام خارج کردن سریع لباس‌های خیس از تن غواص و پیچیدن او در پتو یا بادگیر خشک است. سپس بدن او به آرامی گرم شود، مثلاً با استفاده از بطری آب گرم یا تماس پوست به پوست. نوشیدن مایعات گرم پس از تثبیت وضعیت کمک‌کننده است. در موارد شدید که فرد دچار گیجی شدید، لرز ناپیوسته یا بیهوشی شده باشد، باید سریعاً با اورژانس تماس گرفت. برای گرمازدگی، غواص باید به محیطی خنک و سایه‌دار منتقل شود. لباس‌های غواصی به سرعت درآورده شوند و بدن او با آب خنک مرطوب یا پارچه خیس پوشانده شود. در صورت هوشیاری، نوشیدنی خنک به او داده شود. اگر فرد بیهوش باشد یا علائم شدید داشته باشد، فوراً باید با اورژانس پزشکی تماس گرفته شود.
۵.نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از سرمازدگی و گرمازدگی در غواصی
برای جلوگیری از این مشکلات، همیشه باید بر اساس دمای آب لباس و تجهیزات مناسب را انتخاب کنید، مانند لباس‌های وت سوت، دستکش و هود. لباس غواصی را مدت طولانی قبل از ورود به آب نپوشید تا بدن بیش از حد گرم نشود. در فصل‌های گرم، تجهیزات را در سایه نگه دارید و بدن را قبل از غواصی خنک نگه دارید. نوشیدن مایعات و هیدراته ماندن بسیار مهم است چون کمبود آب در بروز هر دو مشکل نقش دارد. همچنین برای غواصی در شرایط خاص مثل آب سرد یا فصل‌های گرم، برنامه‌ریزی دقیق داشته باشید.
به یاد داشته باشید: دنیای زیر آب، زیبا و رازآلود است، اما دمای آن هم می‌تواند دوست ما باشد و هم دشمن. دانستن کمک‌های اولیه و مهارت در تشخیص علائم سرمازدگی یا گرمازدگی، شما را تبدیل به یک غواص آگاه و مسئول می‌کند.
۵-راهنمای کامل و کمک های اولیه در مواجهه با DCS یا بیماری عدم برداشت فشار
چرا پیشگیری از ابتلا به DCS ، در غواصی بسیار مهم است ؟
در دنیای خارق‌العاده‌ی زیر آب، فشار محیطی همان‌قدر که ما را در عمق نگه می‌دارد، می‌تواند در صورت نادیده گرفتن اصول ایمنی، به یکی از مشکلات و عوامل تهدیدکننده‌ی غواص تبدیل شود. یکی از این مشکلات جدی، بیماری عدم رفع فشار یا DCS است که در صورت مدیریت نادرست، می‌تواند منجر به آسیب دائمی شود.
۱.بیماری عدم رفع فشار چیست و چرا رخ می‌دهد؟
در طول غواصی، بدن ما گاز نیتروژن را از هوای فشرده جذب می‌کند. اگر صعود به سطح بسیار سریع انجام شود یا توقف‌های ایمنی رعایت نشود، این گاز نیتروژن فرصت کافی برای خروج تدریجی از بدن را پیدا نمی‌کند و در عوض، به شکل حباب‌هایی در بافت‌ها و جریان خون آزاد می‌شود. این حباب‌ها می‌توانند باعث انسداد در رگ‌ها، درد شدید، فلج، اختلال تنفسی یا حتی آسیب مغزی شوند.
۲.ارزیابی اولیه حادثه
بیماری عدم رفع فشار یا DCS می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد که در دو گروه خفیف و شدید تقسیم می‌شوند. علائم خفیف شامل درد در مفاصل به خصوص شانه و زانو، خستگی شدید و غیرعادی، ضعف عضلات و خارش یا لکه‌های پوستی است. اما علائم شدیدتر بسیار جدی‌ترند و شامل اختلال در تنفس، سردرگمی، گیجی یا از دست دادن هوشیاری، فلج یا بی‌حسی در اندام‌ها، مشکلات بینایی یا شنوایی و همچنین تهوع و استفراغ می‌شوند. تشخیص سریع و زودهنگام این علائم بسیار مهم است تا از آسیب‌های جدی پیشگیری شود.
۳.تثبیت مصدوم در زیر آب
اگر غواصی که همراه شماست، زیر آب نشانه‌هایی مانند بی‌قراری، حرکات غیرمعمول یا توقف ناگهانی غواصی بدون دلیل داشت، باید به آرامی و کنترل‌شده صعود کنید. در عمق پنج متری باید ایستگاه ایمنی را به مدت ۳ تا ۵ دقیقه اجرا کنید تا فشار به آرامی کاهش یابد. در این زمان باید غواص را آرام نگه دارید و از هرگونه حرکت شدید جلوگیری کنید. اگر تجهیزات اضطراری دارید حتماً از آن استفاده کنید تا بتوانید سریع‌تر کمک بگیرید.
۴.کمک‌های اولیه بر روی قایق
بعد از خروج از آب، غواص را به حالت خوابیده و کاملاً بی‌حرکت نگه دارید. اکسیژن ۱۰۰% را با ماسک به او بدهید و حتی اگر به نظر بهبود یافته باشد، اکسیژن را قطع نکنید. در اولین فرصت باید با نزدیک‌ترین مرکز درمانی تماس گرفته شود، زیرا درمان سریع حیاتی است. اطلاعات دقیق از غواصی انجام شده مانند عمق، مدت زمان، نحوه صعود، گاز مصرفی و پروفایل کامپیوتر غواصی باید ثبت و در اختیار پزشکان قرار گیرد. همچنین باید از انتقال غواص با پرواز بدون مجوز پزشک متخصص غواصی جلوگیری کرد.
۵.نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از بیماری عدم رفع فشار (DCS)
برای پیشگیری از DCS همیشه ایستگاه ایمنی را انجام دهید، حتی اگر احساس می‌کنید نیازی به آن نیست. استفاده از کامپیوتر غواصی و پیگیری دقیق پروفایل‌های غواصی کمک زیادی به کاهش خطر می‌کند. هنگام انجام چند غواصی در یک روز، فاصله کافی بین آن‌ها رعایت شود. همچنین نوشیدن آب کافی و پرهیز از خستگی شدید قبل از غواصی اهمیت زیادی دارد. بعد از آخرین غواصی، حداقل ۱۲ ساعت و در غواصی های تکراری ۱۸ ساعت قبل از پرواز صبر کنید تا خطر بروز مشکل کاهش یابد. اگر هر گونه علامت مشکوکی دیدید، هیچ‌گاه آن را نادیده نگیرید
به یاد داشته باشید : بیماری عدم رفع فشار یکی از تهدیدات جدی اما قابل‌پیشگیری در دنیای غواصی است. با رعایت اصول ساده‌ای مانند صعود آهسته، اجرای ایستگاه ایمنی، استفاده از کامپیوتر غواصی و هوشیاری نسبت به علائم، می‌توانیم نه‌تنها جان خود را حفظ کنیم، بلکه به غواصی ایمن و مسئولانه کمک کنیم.
فراموش نکنید هر حباب نیتروژنی که کنترل نشود، می‌تواند داستان غواصی شما را به تراژدی تبدیل کند.
۶-راهنمای کامل و کمک های اولیه برای عدم انجام ایستگاه ایمنی (Safety Stop)
چرا توقف ایمنی، یک حرکت حیاتی در غواصی است؟
ایستگاه ایمنی، توقفی برنامه‌ریزی‌شده و کوتاه در عمق حدود ۵ متری است که به مدت ۳ تا ۵ دقیقه در پایان هر غواصی انجام می‌شود. با وجود اینکه این توقف در برخی عمق های غواصی‌های تفریحی الزامی نیست، اما نقش حیاتی در پیشگیری از بیماری‌های غواصی به‌ویژه بیماری عدم رفع فشار (DCS) دارد.
۱.چرا ایستگاه ایمنی اهمیت دارد؟
هنگام غواصی، گاز نیتروژن در بافت‌های بدن جمع می‌شود. ایستگاه ایمنی باعث می‌شود بدن فرصت پیدا کند تا بخشی از این نیتروژن را به‌صورت کنترل‌شده و بی‌خطر دفع کند، قبل از اینکه غواص به سطح آب برگردد. اگر این توقف انجام نشود، به‌خصوص در غواصی‌های عمیق یا تکراری، ممکن است نیتروژن در خون به شکل حباب درآید و باعث بروز بیماری به‌نام DCS یا «بیماری عدم برداشت فشار» شود.
۲.ارزیابی حادثه در صورت انجام ندادن ایستگاه ایمنی
اگر غواصی به‌صورت ناگهانی یا بدون اینکه ایستگاه ایمنی را انجام دهد به سطح بازگردد، باید بلافاصله وضعیت جسمی او بررسی شود. حتی اگر در ابتدا احساس خوبی داشته باشد، علائم بیماری عدم برداشت فشار ممکن است با تأخیر ظاهر شوند. نشانه‌هایی مانند درد در مفاصل یا عضلات معمولاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از غواصی ظاهر می شود، خستگی یا خواب‌آلودگی غیرعادی، تهوع، سرگیجه، اختلال حسی و لکه‌های قرمز یا خارش‌دار روی پوست از علائم هشداردهنده‌ای هستند که نباید نادیده گرفته شوند.
۳.تثبیت مصدوم در صورت بروز علائم
در صورت مشاهده علائم بیماری عدم برداشت فشار ، غواص باید سریع در حالت درازکش و بی‌حرکت قرار گیرد. اکسیژن %۱۰۰ به‌طور مداوم به او داده شود، حتی اگر به‌ظاهر حالش بهتر شد. همچنین باید به‌سرعت با یک مرکز تخصصی درمان غواصی یا اتاق فشار تماس گرفت. انتقال مصدوم به ارتفاع بالا یا سوار کردن او بر هلیکوپتر و هواپیما در ساعات اولیه کاملاً ممنوع است، مگر با نظر پزشک غواصی.
۴.کمک‌های اولیه روی قایق یا خشکی
مهم‌ترین اقدام روی قایق یا خشکی در موارد مشکوک به بیماری عدم برداشت فشار ، استفاده فوری از اکسیژن %۱۰۰ است. اطلاعات دقیق غواصی مانند عمق، مدت‌زمان، گاز مصرفی و توقف‌ها باید ثبت شده و به پزشک ارائه شود. همچنین حفظ آرامش و کاهش استرس مصدوم اهمیت زیادی دارد؛ باید به او کمک کرد تا احساس امنیت و اطمینان داشته باشد، چون شرایط روحی می‌تواند تأثیر زیادی بر کنترل علائم داشته باشد.
۵.نکات پیشگیرانه برای ایستگاه ایمنی ایمن
• استفاده از کامپیوتر غواصی بهترین روش برای اطلاع از زمان و عمق دقیق توقف ایمنی است.
• داشتن DSMB برای شناور ماندن در سطح و جلوگیری از برخورد با قایق‌ها بسیار مهم است.
• سرعت صعود را کمتر از ۱۸ متر در دقیقه نگه دارید ، توصیه می شود ۹ متر در دقیقه و کندتر باشد
• در غواصی‌های عمیق یا تکراری، بهتر است حتی بیش از ۵ دقیقه در ایستگاه ایمنی بمانید.
• در غواصی‌های عمیق یا تکراری، بهتر است دیپ استاپ را به مدت ۱ دقیقه انجام دهید.
• همیشه با همراهی یک غواص پشتیبان ایستگاه ایمنی را انجام دهید، به‌خصوص اگر تازه‌کار هستید.
به یاد داشته باشید : رد شدن از ایستگاه ایمنی شاید در ظاهر باعث صرفه‌جویی در وقت شود، اما در واقع باعث حذف مهم‌ترین لایه محافظ بدن در برابر بیماری‌های غواصی است. فقط با چند دقیقه توقف در عمق کم، می‌توان از آسیب‌های جدی جلوگیری کرد و غواصی را به تجربه‌ای امن‌تر، حرفه‌ای‌تر و مسئولانه‌تر تبدیل کرد.
پیشنهاد میکنم برای اطلاعات بیشتر این مقاله را نیز مطالعه کنید : توقف ایمنی در غواصی
۷- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام گم کردن گروه در غواصی
چگونه در صورت جدا شدن از گروه، آرامش خود را حفظ کرده و واکنش درستی نشان دهیم؟
گم کردن گروه غواصی، یکی از تجربه‌های ترسناک برای هر غواص است؛ حتی برای غواصان با تجربه. این اتفاق ممکن است بر اثر کاهش دید، جریان‌های ناگهانی، یا حتی عدم رعایت قوانین ساده‌ی گروهی رخ دهد. اما خبر خوب این است: اگر بدانید چه‌کار کنید، این اتفاق می‌تواند بدون خطر پایان یابد.
۱.علت‌های رایج جدا شدن از گروه غواصی
• دید کم یا گل‌آلود شدن ناگهانی آب
• جلو رفتن یا عقب ماندن از گروه
• درگیر شدن با یک موقعیتمثلاً گرفتن عکس یا بررسی جانوران
• جریان‌های زیرآبی یا امواج قوی
• نقص در برنامه‌ریزی قبل از غواصی و عدم تعیین راهبرد مشخص برای مواقع اضطراری
۲.ارزیابی حادثه پس از جدا شدن از گروه
اگر متوجه شدید از گروه جدا شده‌اید، نخستین و مهم‌ترین کار حفظ آرامش است. اضطراب دشمن شماره یک در زیر آب است. ارزیابی موقعیت به شما کمک می‌کند تصمیم منطقی بگیرید:
• آیا نشانه‌ای از حباب‌های گروه در اطراف می‌بینید؟
• آیا آخرین مسیر حرکت گروه را به‌خاطر دارید؟
• عمق و زمان فعلی غواصی‌تان را بررسی کنید (با کامپیوتر یا گیج غواصی)
۳. تثبیت شرایط و تصمیم‌گیری اولیه
• ۱ دقیقه در محل بمانید و به اطراف نگاه کنید، به‌دنبال حباب‌ها یا نور چراغ غواصان دیگر باشید.
• اگر هیچ نشانی ندیدید، به‌آرامی به سطح صعود کنید و در صورت امکان با رعایت توقف ایمنی
• هنگام صعود، دائم به اطراف نگاه کنید؛ ممکن است گروه غواصی نیز در حال جستجوی شما باشد.
۴. کمک‌های اولیه در زیر آب
اگر در شرایط روانی یا جسمی ناپایدار هستید (مثلاً دچار استرس شدید، تنفس سریع، سردرگمی)، سعی کنید:
• نفس عمیق و کنترل‌شده بکشید
• در عمق ایمن بمانید (نه بالا بروید، نه پایین بیایید ناگهانی) اگر هوای کافی ندارید به سطح آب بروید
• در حالت شناوری خنثی قرار بگیرید تا مصرف هوا کم شود
۵.کمک‌های اولیه روی سطح یا قایق
• پس از صعود، در صورت دسترسی از DSMB یا پرچم علامت‌دهی استفاده کنید.
• اگر قایق شما در نزدیکی نیست، در موقعیت بمانید و از ابزاری مثل سوت استفاده کنید.
• پس از سوار شدن به قایق، شرایط روحی و جسمی شما باید بررسی شود؛ در صورت بروز استرس شدید یا علائم فیزیکی، اکسیژن تجویز شود.
• اگر غواص احساس گیجی یا خستگی مفرط دارد، باید از انجام دوباره‌ی غواصی در همان روز خودداری کند.
۶.نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از جدا شدن از گروه غواصی
قبل از غواصی:
• برنامه‌ریزی دقیق
• تعیین سر گروه تیم غواصی و ترتیب حرکت
• مرور علائم دست و راهبرد بازگشت
در حین غواصی:
• چک کردن منظم موقعیت هم‌گروهی‌ها
• رعایت فاصله منطقی (کمتر از ۲ متر)
• عدم تعقیب جانوران یا درگیر شدن در عکاسی بدون هماهنگی
• استفاده از نور چراغ در دید کم
تجهیزات پیشنهادی:
• DSMB
• چراغ قوه
• بوق زیرآبی
• کامپیوتر غواصی برای کنترل زمان و عمق غواصی
به یاد داشته باشید : جدا شدن از گروه غواصی مشکل بزرگی نیست؛ اما اگر ندانید چه باید کرد، می‌تواند به تجربه‌ای خطرناک تبدیل شود. آگاهی، آمادگی، و آرامش سه کلید طلایی هستند که شما را از خطر دور می‌کنند.
۸- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام تمام شدن هوا در غواصی
چطور در مواجهه با کمبود یا اتمام هوای تنفسی، جان خود را نجات دهیم؟
یکی از بدترین اتفاقاتی که ممکن است با آن روبه‌رو شوید، اتمام ناگهانی هوا در عمق است. این وضعیت، می‌تواند هم برای غواصان مبتدی و هم حتی برای غواصان حرفه‌ای‌ها اتفاق بیفتد چگونه؟ اگر کنترل هوای مصرفی به درستی انجام نشود یا گیج فشار دچار خطا و مشکل باشد. اما آرام باشید،واکنش درست، تفاوت بین خطر و نجات را رقم می‌زند.
۱.علت‌های رایج تمام شدن هوا
• عدم کنترل کردن میزان فشار هوا در طول غواصی
• مصرف بیش از حد هوا به دلیل استرس یا تلاش بدنی زیاد
• نشتی در تجهیزات مثلاً شیلنگ BCD یا اورینگ شیر سیلندر
• عدم برنامه‌ریزی مناسب برای میزان هوای مورد نیاز نسبت به عمق و زمان
• اعتماد بیش از حد به دیگران برای بررسی هوا
۲.ارزیابی حادثه در لحظه اتمام هوا
وقتی متوجه شدید که جریان هوا قطع شده یا نفس کشیدن دشوار شده، بلافاصله موارد زیر را بررسی کنید:
• آیا شیر سیلندر به‌طور کامل باز بوده است؟
• آیا گیج نشان‌دهنده فشار صفر است؟
• آیا صدای نشت هوا می‌آید؟
• آیا رگلاتور شما سالم است ؟
۳.تثبیت مصدوم در این شرایط
• نشانه‌ی تمام شدن هوا را با حرکت بریدگی عرضی روی گلوی خود به غواص همراه نشان دهید.
• از او بخواهید اختاپوس را بدهد.
• در صورت نبود همراه، بلافاصله صعود کنترل‌شده آغاز کنید.
۴.کمک‌های اولیه در زیر آب
• اگر با همراه غواصی هستید، از اختاپوس استفاده کنید و با حفظ آرامش، شروع به صعود کنترل‌شده نمایید.
• اگر تنها هستید و هوا کامل تمام شده، به‌سرعت اما با کنترل بالا بروید؛ دهانتان باز باشد تا در صورت گسترش حجم گاز، آسیبی به ریه‌ها وارد نشود
• در هیچ حالتی، نگه داشتن نفس در زمان صعود مجاز نیست.
۵.کمک‌های اولیه بر روی قایق یا ساحل
• غواص باید به محض رسیدن به سطح، آرام شود، ماسک را بردارد و از BCD برای شناوری مثبت استفاده کند.
• در صورت اضطراب شدید یا تنفس سریع غواص را از ماسک جدا و اکسیژن ۱۰۰٪ بدهید.
• علائم احتمالی آسیب فشار یا پنوموتوراکس (در اثر صعود سریع) بررسی شود: درد قفسه سینه، نفس‌تنگی، کبودی لب‌ها.
• اگر هرگونه نشانه‌ای از بیماری فشار یا آسیب ریه وجود داشت، غواص باید سریغ به اتاق فشار منتقل شود.
۶.نکات پیشگیرانه
قبل از غواصی:
• بررسی کامل فشار سیلندر
• استفاده از کامپیوتر غواصی دارای ترنسمیتر و گیج فشار برای مانیتورینگ مداوم
• برنامه‌ریزی صحیح برای مدت و عمق غواصی
در طول غواصی:
• چک‌کردن مرتب هوا در زمان های مشخص
• حرکت در کنار همراه غواصی برای دسترسی سریع به منبع جایگزین
• اجتناب از استرس، حرکات سریع یا بالا رفتن مصرف اکسیژن
تجهیزات پیشنهادی:
• اختاپوس با رنگ زرد و در دسترس
• فشارسنج دقیق و قابل‌اعتماد
• کامپیوتر غواصی با ترنسمیتر
به یاد داشته باشید: در غواصی تمام شدن هوا نه به‌خاطر نبود هوا، بلکه به‌خاطر بی‌برنامگی اتفاق می‌افتد. با هوشیاری، تمرین و حفظ آرامش، می‌توانید از این شرایط اضطراری به‌سلامت عبور کنید. غواص آگاه، همیشه از قبل برنامه‌ریزی می‌کند.
۹- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام خرابی رگلاتور در غواصی
چطور هنگام اختلال در رگلاتور، آرامش خود را حفظ کرده و با واکنش صحیح، جان خود را نجات دهیم؟
رگلاتور، قلب تپنده‌ی سیستم تنفسی یک غواص است. این وسیله هوا را از سیلندر به فشار محیطی تبدیل می‌کند تا ما در زیر آب نفس بکشیم. اما اگر همین وسیله دچار اشکال شود، ممکن است در عرض چند ثانیه، شرایط به یک بحران تبدیل شود. در این موقعیت، آموزش و واکنش فوری، همان چیزی‌ست که بین خطر و نجات تفاوت ایجاد می‌کند.
۱.علت‌های رایج خرابی رگلاتور
• گیر کردن دهانی (Mouthpiece) یا کثیفی در مرحله دوم رگلاتور
• یخ‌زدگی مرحله اول رگلاتور در آب‌های سرد
• آسیب‌دیدگی شلنگ و اتصالات در مرحله دوم رگلاتور
• کثیفی و عدم سرویس سالیانه در مرحله اول رگلاتور
• نشتی و خرابی اورینگ شیر سیلندر
۲. ارزیابی حادثه در لحظه خرابی
اگر هنگام غواصی:
• صدای پیوسته خروج هوا از رگلاتور شنیدید
• تنفس سخت یا متوقف شد
• بوی زیاد غیرمعمول حس کردید
• دهانی جدا شد یا رگلاتور پر از آب شد
بلافاصله تشخیص دهید که مشکل از کدام بخش است ، شیر سیلندر ، مرحله اول رگلاتور ، شلنگ ها یا مرحله دوم رگلاتور .سپس آرام بمانید. نفس بکشید و برای واکنش سریع آماده شوید.
۳.تثبیت مصدوم
• در صورت ادامه‌دار بودن Free Flow (جریان آزاد هوا)، دهانی را داخل دهان نگه‌دارید و تنفس سریع و پیوسته انجام دهید.
• اگر رگلاتور کاملاً قطع شد، آن را از دهان خارج کرده و به سراغ اختاپوس غواص همراه بروید.
• سیگنال «هوای من قطع شده» را به غواص همراه نشان دهید.
• غواص دچار حادثه باید از BCD برای کمک به شناوری مثبت استفاده کند و آماده‌ی صعود کنترل‌شده باشد.
۴.کمک‌های اولیه در زیر آب
• در صورت Free Flow: دهانی را در دهان نگه‌دارید، نفس بکشید و سمت چپ دهانی را از دهن خارج کنید
• در صورت قطع کامل هوا: از اختاپوس غواص همراه استفاده کنید یا در صورت تنهایی، به آرامی و با تکنیک صعود اضطراری (CESA) به سطح بازگردید.
• رگلاتور خراب را از دهان خارج نکنید مگر در لحظه استفاده از اختاپوس
• در تمام مدت، دهان باز و صعود کنترل‌شده (بدون نگه داشتن نفس) انجام شود.
۵.کمک‌های اولیه بر روی قایق یا ساحل
• غواص را آرام کرده، ماسک و تجهیزات سنگین را جدا کرده و روی پشتش بخوابانید.
• در صورت استنشاق آب یا احساس تهوع، علائم آسیب ریوی یا آسپیراسیون بررسی شود.
• اگر هوا قطع شده و صعود سریع اتفاق افتاده، بررسی علائم آسیب (باروترومای ریه، درد قفسه سینه) مهم است
• اکسیژن ۱۰۰٪ بدهید تا در صورت آسیب احتمالی، بهبودی سریع‌تر رخ دهد.
• غواص باید توسط پزشک غواصی یا مرکز درمان فشار بررسی شود.
۶.نکات پیشگیرانه
قبل از غواصی:
• بررسی کامل رگلاتور (هر دو مرحله)
• سرویس سالیانه توسط تکنسین مجاز
• بررسی دقیق اورینگ شلنگ و اتصالات
• داشتن یک اختاپوس سالم و در دسترس
در طول غواصی:
• تمرین واکنش به خرابی رگلاتور هر چند مدت یکبار تمرین کنید
• غواصی در کنار غواص همراه در فاصله مناسب
• بررسی صداها و نشانه‌های غیرطبیعی در تجهیزات
به یاد داشته باشید : خرابی رگلاتور موقعیتی نادر اما جدی‌ست که با آمادگی ذهنی، تمرین، و آگاهی می‌توان آن را مدیریت کرد. غواص آگاه کسی‌ست که نه‌تنها غواصی می‌کند، بلکه برای هر سناریوی احتمالی آماده است.
۱۰- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام گرفتگی عضلانی در غواصی
چطور با یک اسپاسم ساده، غواصی شما به بحران تبدیل نشود؟
گرفتگی عضله یا کرمپ عضلانی، به‌ویژه در ناحیه ساق پا و کف پا، یکی از اتفاقات رایج در غواصی است. ممکن است در ظاهر ساده باشد، اما وقتی در عمق، دور از گروه یا در حین جریان شدید آب اتفاق بیفتد، می‌تواند بسیار خطرناک شود.
۱.علت گرفتگی عضلانی در زیر آب
• سرمای آب و کاهش دمای عضلات
• کم‌آبی بدن
• خستگی بیش از حد پیش از غواصی یا عدم آمادگی جسمانی
• استفاده از فین‌های نامناسب
• حرکات غیر اصولی پا به‌ویژه هنگام بالا رفتن یا حرکت با سرعت زیاد
۲.ارزیابی حادثه در زیر آب
اگر یکی از این نشانه‌ها را در خود یا همراهتان دیدید، احتمالاً با گرفتگی عضلانی مواجه هستید:
• احساس درد ناگهانی و سفت شدن عضله، معمولاً در ساق یا کف پا
• ناتوانی در ادامه‌ی حرکت پا یا حفظ تعادل
• تکان‌دادن غیر ارادی پا و تلاش برای رهاسازی عضله
• بالا آمدن ناگهانی به سطح به‌دلیل درد یا استرس
۳.تثبیت غواص دچار گرفتگی عضله
• غواص باید آرام بماند و از وحشت خودداری کند.
• در صورت امکان در همان عمق باقی بماند (اگر خطرناک نیست) تا گرفتگی برطرف شود.
• همراه غواص می‌تواند کمک کند: گرفتن نوک فین و کشیدن پا به سمت جلو برای باز کردن عضله.
• ماساژ دادن محل گرفتگی (معمولاً پشت ساق یا کف پا) با دست یا انگشتان، حتی در زیر آب.
• اگر درد ادامه دارد یا عضله باز نمی‌شود، غواص باید به آرامی و تحت کنترل به سطح بازگردد.
۴.کمک‌های اولیه روی قایق یا ساحل
• کمک به درآوردن تجهیزات برای کاهش فشار روی عضله
• کشش ملایم عضله با دست (کشش ساق پا به بالا یا خم‌کردن پا به سمت زانو)
• ماساژ دادن و گرم نگه‌داشتن عضله
• نوشیدن آب و مایعات غنی از الکترولیت‌ها
• در صورت ادامه‌ی درد، استفاده از داروهای ضد التهاب (با نظر پزشک)
۵.نکات پیشگیرانه برای غواصان
قبل از غواصی:
• حتماً بدن را گرم کرده و تمرین‌های کششی برای ساق و کف پا انجام دهید.
• آب کافی بنوشید (حتی اگر احساس تشنگی ندارید).
• فین مناسب انتخاب کنید
• خواب کافی در شب قبل داشته باشید.
در حین غواصی:
• از حرکات پرفشار و سریع با پا خودداری کنید.
• در آب سرد، لباس مناسب بپوشید تا عضلات گرم بمانند.
• اگر احساس خستگی می‌کنید، سرعت را کم کرده و در موقعیت بدنی مناسب شنا کنید.
به یاد داشته باشید : گرفتگی عضلانی موردی است که همه‌ی غواصان حداقل یک بار آن را تجربه می‌کنند. اما اگر نحوه‌ی برخورد با آن را بدانید، می‌تواند فقط یک توقف کوتاه باشد، نه یک مشکل جدی ، پس هر بار که برای غواصی آماده می‌شوید، بدنتان را مثل تجهیزاتتان چک کنید. عضله‌های آماده، بهترین همراه شما در زیر آب هستند.
۱۱- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام حمله‌ی پنیک یا اضطراب در غواصی
وقتی ذهن، بزرگ‌ترین چالش زیر آب می‌شود
پنیک در غواصی، فقط ترس ساده نیست؛ یک واکنش روانی شدید است که می‌تواند کنترل تنفس، تصمیم‌گیری و حتی ایمنی غواص را تهدید کند. درک علائم، دلایل، و نحوه‌ی برخورد با این موقعیت برای هر غواصی از مبتدی تا حرفه‌ای حیاتی است.
۱.چرا پنیک در زیر آب رخ می‌دهد؟
برخلاف تصور بسیاری، حمله‌ی پنیک فقط مختص غواصان تازه‌کار نیست. حتی یک غواص باتجربه هم ممکن است در شرایط خاص دچار اضطراب شدید شود. علل رایج عبارت‌اند از:
• ورود به آب تیره یا ناشناخته
• خرابی ناگهانی تجهیزات
• قطع ارتباط با گروه یا مربی
• احساس خفگی یا تنفس دشوار
• سردی آب، دید کم یا جریان شدید
• خاطرات ناخوشایند یا ترس‌های قبلی از آب
۲.ارزیابی علائم حمله‌ی پنیک در زیر آب
شما یا همراهتان ممکن است دچار حمله‌ی پنیک شده باشید اگر:
• تنفس سریع و سطحی مشاهده شود
• حرکات بی‌نظم یا سریع با دست و پا رخ دهد
• چشم‌ها باز اما بی‌تمرکز یا وحشت‌زده باشد
• غواص نشانه‌هایی از بی‌نظمی در عمق‌گیری یا صعود سریع نشان دهد
• قطع ارتباط منطقی با گروه و تلاش برای فرار از موقعیت
۳.تثبیت غواص دچار اضطراب یا پنیک
• مهم‌ترین کار حفظ آرامش شماست. اگر شما همراه او هستید، نفس‌های عمیق و حرکات آهسته نشان دهید.
• تماس چشمی و علامت "OK" را تکرار کنید. از دست دادن ارتباط چشمی ممکن است احساس تنهایی غواص را تشدید کند.
• اگر ممکن است، دست او را بگیرید و با علامت دست، غواصی آرام را نشان دهید.
• از حرکات ناگهانی یا تلاش برای متوقف‌کردن فیزیکی غواص پرهیز کنید مگر اینکه در حال بالا آمدن سریع باشد.
• اگر شرایط ایمن نبود یا غواص کنترل خود را از دست داد، همراهی‌اش کنید تا کنترل‌شده به سطح بیاید.
۴.کمک‌های اولیه روی قایق
• غواص را در جایی آرام بنشانید و با او صحبت کنید تا تنفسش آرام شود.
• هرگز به‌خاطر وحشتش او را سرزنش یا تمسخر نکنید؛ حتی با شوخی.
• آب بنوشد، لباس خیس را دربیاورد و در صورت نیاز حوله یا بادگیر بگیرد.
• اگر همچنان دچار تپش قلب یا تهوع بود، از کمک‌های پزشکی بهره بگیرید.
۵.نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از حمله‌ی پنیک
قبل از غواصی:
• با مربی خود درباره نگرانی‌هایتان صحبت کنید.
• در کلاس‌های آموزش تنفس و کنترل استرس شرکت کنید.
• با محیط غواصی آشنا شوید (دیدن نقشه‌ی سایت، شناخت جریانات و شرایط).
• از غواصی وقتی احساس خستگی، اضطراب یا بی‌حالی دارید، پرهیز کنید.
در حین غواصی:
• همیشه به علائم بدن خود گوش دهید.
• تنفس آرام و عمیق داشته باشید.
• از حرکت سریع و ورود به فضاهای تنگ بدون آمادگی بپرهیزید.
• در گروه بمانید و فاصله‌تان را با مربی حفظ کنید.
به یاد داشته باشید : پنیک در غواصی یک اتفاق نادر نیست؛ اما اگر به آن بی‌توجهی شود، می‌تواند فاجعه‌آفرین باشد. شناخت علائم، حفظ آرامش، و تمرین تکنیک‌های مدیریت استرس، از شما یک غواص ایمن‌تر می‌سازد. غواصی فقط مهارت فیزیکی نیست، یک هنر ذهنی است. کنترل ترس، نشانه‌ی واقعی یک غواص حرفه‌ای است.
۱۲- راهنمای کامل و کمک های اولیه هنگام آسیب از فشار آب
وقتی بدن با تغییرات فشار کنار نمی‌آید
یکی از رایج‌ترین مشکلات در غواصی، آسیب‌های ناشی از فشار یا باروتروما در سینوس‌ها و گوش میانی است که معمولاً خود را با خونریزی بینی، درد گوش یا حتی خونریزی از گوش نشان می‌دهد. این حالت ممکن است غواصی را مجبور به قطع برنامه کرده یا حتی او را در معرض آسیب دائمی قرار دهد.
۱.علت خونریزی بینی یا گوش در غواصی چیست؟
باروتروما زمانی اتفاق می‌افتد که فشار هوای بیرون (در عمق) با فشار هوای داخل بدن (مخصوصاً در حفره‌های هوایی مثل گوش میانی یا سینوس‌ها) برابر نباشد. علل اصلی آن:
• پایین رفتن سریع بدون متعادل‌سازی مناسب فشار یا اکولایز
• احتقان بینی یا سینوس‌ها (به دلیل سرماخوردگی، آلرژی یا عفونت)
• عدم تجربه یا ترس از انجام اکولایز
• استفاده نادرست یا ناکارآمد از ماسک غواصی
• صعود سریع بدون تخلیه تدریجی فشار
۲.ارزیابی حادثه در زیر آب
اگر غواص یا همراهتان یکی از این علائم را تجربه کرد، ممکن است دچار باروتروما شده باشد:
• احساس فشار شدید یا درد در گوش یا پیشانی
• خونریزی از بینی یا گوش (حتی مقدار کم)
• از دست دادن تعادل یا سرگیجه
• وزوز یا زنگ در گوش
• شنیدن صدای تق یا ترکیدن هنگام پایین رفتن
توجه: در صورت تجربه‌ی سرگیجه همراه با از دست دادن تعادل، ممکن است گوش داخلی آسیب دیده
۳.تثبیت غواص در زیر آب
• اگر درد یا فشار احساس می‌شود، بلافاصله صعود کنترل‌شده را آغاز کنید. ادامه‌ی غواصی می‌تواند منجر به پارگی پرده گوش شود.
• پایین‌تر نروید تا زمانی که فشار تنظیم نشده باشد.
• از زور زدن یا فشار دادن بیش از حد برای انجام اکولایز خودداری کنید.
• اگر علائم شدیدتر شدند (مثلاً خونریزی از گوش یا سرگیجه)، غواص باید به سطح برگردد و غواصی را قطع کند
۴.کمک‌های اولیه روی قایق یا ساحل
• غواص را به حالت نشسته و آرام قرار دهید.
• در صورت وجود خونریزی، با گاز استریل یا پارچه تمیز، محل را به‌آرامی پاک کنید (نه در عمق گوش یا بینی).
• از دستکاری گوش یا وارد کردن جسم خارجی به آن اجتناب کنید.
• از ضد درد خفیف با تجویز کمک‌دار استفاده شود (مثلاً استامینوفن).
• غواص باید از ادامه‌ی غواصی خودداری کند و حتماً به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند.
۵.نکات پیشگیرانه برای غواصان
پیش از غواصی:
• در صورت سرماخوردگی، احتقان بینی یا آلرژی، از غواصی خودداری کنید.
• درک درست و تمرین مداوم تکنیک‌های اکولایز
• مصرف مایعات مناسب و پرهیز از نوشیدنی‌های محرک (مثل قهوه یا الکل)
• اطمینان از مناسب بودن ماسک و عدم نشت هوا
در حین غواصی:
• فشار را مرتب و به‌آرامی هنگام پایین رفتن تنظیم کنید.
• اگر احساس درد داشتید، حتی برای چند ثانیه، توقف کرده و فشار را تنظیم کنید.
• پایین رفتن تدریجی و نه ناگهانی
به یاد داشته باشید : خونریزی بینی یا گوش در غواصی موضوعی جدی است و نشانه‌ای از اختلال در تعادل فشار بدن با محیط است. یادگیری تکنیک‌های پیشگیری، واکنش صحیح به علائم و توقف به‌موقع می‌تواند شما را از آسیب ها محافظت کند
۱۳- گیر کردن در تورهای صیادی یا قلاب‌های ماهیگیری
وقتی دریا محل غواصی نیست، میدان نبرد است
تورهای رهاشده و قلاب‌های متعدد ماهیگیری که در کف دریا باقی مانده‌اند، می‌توانند یکی از مشکلات و تهدیدها برای غواصان باشند. این وسایل در سایت‌های مصنوعی ، اطراف صخره‌های مرجانی و کشتی‌های غرق‌شده، بسیار رایج‌اند.
۱.چرا این اتفاق می‌افتد؟
عوامل رایج گیر کردن غواصان در تور یا قلاب:
• باقی‌ماندن تورها و طناب‌های صیادی در بستر دریا یا اطراف صخره‌ها
• قلاب‌های ماهیگیری زیاد در اطراف اسکله‌ها، صخره‌ها یا محل‌های پر از ماهی
• دید کم یا حرکت بی‌دقت در نواحی پرخطر
• بی‌توجهی به جریان آب و جابه‌جایی سریع تور یا طناب در اطراف غواص
• آویزان بودن شلنگ‌ها یا تجهیزات اضافی که در تور گیر می‌کند
• نبود ابزار برش غواصی یا نداشتن مهارت استفاده از آن
۱.ارزیابی وضعیت در زیر آب
نشانه‌های گیرکردن در تور یا قلاب:
• کاهش ناگهانی توانایی حرکت یا احساس کشیده‌شدن توسط چیزی
• گیر کردن فین‌ها، شلنگ رگلاتور یا تجهیزات پشت به تور یا طناب
• کاهش کنترل شناوری و عدم توانایی در صعود
• افزایش مصرف هوا به دلیل اضطراب یا تلاش زیاد برای رهایی
۲.تثبیت موقعیت و مدیریت در زیر آب
• آرام بمانید چون باعث کاهش مصرف هوا و حفظ آرامش است. ترس و تقلای سریع، وضعیت را بدتر می‌کند.
• اگر همراه دارید، با علامت دست نشان دهید که گرفتار شده‌اید
• سعی نکنید با قدرت و زور خود را آزاد کنید. ابتدا منبع گیر را پیدا کنید.
• اگر امکان‌پذیر بود، به‌آرامی با دست یا حرکت بدن از تور یا طناب جدا شوید.
• اگر تور یا طناب محکم بود، از چاقوی غواصی یا کاتر و دیگر ابزار برش استفاده کنید.
• اگر تنها هستید و موفق به رهایی نشدید، وسایل خود را جدا کنید سپس سعی کنید بدون گیر کردن خود وسایل و تجهیزات را آزاد کنید
۳.کمک‌های اولیه پس از صعود
• غواص را بررسی کنید. ممکن است خراش، بریدگی یا پارگی لباس غواصی وجود داشته باشد.
• محل‌های تماس با قلاب یا طناب باید با آب تمیز و ضدعفونی‌کننده شسته شود.
• در صورت خونریزی، از گاز استریل یا باند تمیز استفاده کنید.
• اگر علائم عفونت، تورم یا قرمزی وجود داشت، مراجعه به پزشک ضروری است.
• در صورت پارگی تجهیزات یا نشت هوای تدریجی، تجهیزات باید فوراً بررسی و سرویس شوند.
۴.نکات پیشگیرانه برای غواصان
قبل از غواصی:
• تحقیق درباره‌ی سایت: آیا محل موردنظر سابقه‌ی تورهای رهاشده یا فعالیت صیادی دارد؟
• همیشه چاقوی غواصی را در مکان مناسب و قابل‌دسترسی نصب کنید ، ترجیحاً در جیب BCD
• شلنگ‌ها، تجهیزات و وسایل آویزان را بررسی و به‌درستی وصل کنید.
در حین غواصی:
• از ورود کورکورانه به داخل کشتی‌های غرق‌شده یا شکاف‌های صخره‌ای خودداری کنید.
• در صورت دیدن تور، طناب یا قلاب، از همان نقطه دور شوید.
• هرگز سعی نکنید تور یا قلابی را بدون آموزش و ابزار مناسب باز یا جابه‌جا کنید.
به یاد داشته باشید : گیر کردن در تور صیادی یا قلاب‌های ماهیگیری ممکن است ناگهانی، خطرناک و استرس زا باشد. اما با آمادگی ذهنی، تجهیزات مناسب و دانستن چند تکنیک ساده می‌توان این تهدید را به‌خوبی کنترل کرد. و همیشه با مربی یا همراه غواصی با تجربه در مکان‌های پرخطر غواصی کنید.
پیوست
