اين مقاله حتی برای غواصانی که علاقه مند به خرید نيستند خوب است چون به تشريح تفاوت های اساسی بین سیلندر های آلومینیوم و فولادی به‌عنوان یک از اصلی‌ترین اجزای غواصی می‌پردازد .
1- مشخصات فيزيكی
آلومینیوم از فولاد نرم‌تر است سیلندر آلومینیوم باید از دیوارهای ضخیم‌تر نسبت سیلندر های فولادی برای نگه‌داشتن هوا برخوردار باشد . از آنجاکه آلومینیوم نرم‌تر از فولاداست خراش و فرورفتگی‌ها آن آسان‌تر اتفاق می‌افتد . سیلندر فولادی ممکن است در كنار رطوبت دچار زنگ‌زدگی شود به همين علت سیلندر فولادی نياز به مراقب دوره‌ای بيشتر برای حذف احتمالی رطوبت درون سیلندر دارد .
2- فشار كاری
يكی از امتيازات سیلندر غواصی برای نگهداری حداكثری فشار است . هر چه فشار بالاتر باشد مقدار بيشتری هوای فشرده در داخل سیلندر ذخيره می‌شود . به همين علت سیلندر بايد دارای ديواره قوی‌تر يا ضخیم‌تر باشد پس سیلندر پرشده با فشار 225 بار مقداری هوای بيشتری نسبت به تانك پرشده با فشار 200 بار دارد .
فشار استاندار يك تانك 3000 PSI و يا 207 BAR است
فشار پائين 2400 PSI و يا 165 BAR است
فشار بالا 3300 PSI و يا 235 BAR است
3- وزن
وزن خشک اشاره به مقدار وزن سیلندر در روی زمین دارد و برای اين دارای اهميت است كه غواصان برای حمل‌ونقل آن به‌صورت پياده برنامه‌ریزی كنند . در بين 2 سیلندر با حجم نگهداری هوای مساوی سیلندر فولادی سبک‌تر از سیلندر آلومینیوم است چون دیواره مخزن آن نازک‌تر است.
سیلندر 12 ليتری آلومینیوم مارك كاتالينا 14.6 کیلوگرم
سیلندر 15 ليتری آلومینیوم مارك كاتالينا 18.6 کیلوگرم
سیلندر 12 ليتری فولادی اسكوبا پرو 14.1 کیلوگرم
سیلندر 15 ليتری فولادی اسكوبا پرو 18.2 کیلوگرم
4- حجم
سیلندر فولادی دارای دیواره نازک‌تر از سیلندر آلومینیوم با فشار برابر است به‌عنوان‌مثال يك سیلندر 12 ليتری فولادی با فشار 3000 PSI کمی کوچک‌تر از یک سیلندر آلومینیومی 12 ليتري با فشار 3000 PSI است .
5- ظرفيت
ظرفیت سیلندر اشاره به حجم هوا (در مترمکعب) كه یک مخزن می‌تواند در فشار بالا نگه دارد گفته می‌شود . هر چه ظرفيت سیلندر بيشتر باشد مقدار هوای بيشتری در خود نگه‌داشته و زمان غواصی بيشتر می‌شود . ظرفيت سیلندر بسيار مهم است چون برای برنامه‌ریزی در غواصی بايد موردتوجه قرار گيرد . غواصان تفريحی و كسانی كه در عمق كم غواصی می‌کنند از سیلندر های تكی و سايز متوسط و غواصان عمق زياد از تعداد بيشتری سیلندر با حجم مخزن بيشتر استفاده می‌کنند .
6- شناوری
سیلندر های فولادی به‌طورکلی شناوری منفی‌تری نسبت به سیلندر های آلومینیوم‌دارند .در هنگام غواصی و تنفس از سیلندر به‌مراتب وزن آن سبک‌تر می‌شود . يكی از تفاوت‌های سیلندر های فولادی و آلومينيوم وضعيت شناوری آن است . وقتی هوای داخل سیلندر خالی می‌شود سیلندر فولادی شناوری مثبت كمتری نسبت به سیلندر آلومينيوم دارد و در انتهای غواصی كه مقدار هوای بيشتری از سیلندر خالی‌شده است اين وضعيت مشخص است . و اما بااین‌حال غواصی كه با سیلندر فولادی غواصی می‌کند مقدار كمتری وزنه نسبت به غواصی كه با سیلندر آلومينيوم غواصی می‌کند نياز دارد چون شناوری سیلندر فولادی به‌طورکلی منفی است .
اين آزمون در آب دريا انجام‌شده است
سیلندر 12 ليتری آلومینیوم در وضعيت پر 1.6 پوند منفی در وضعيت خالی 4.1 پوند مثبت
سیلندر 15 ليتری آلومینیوم در وضعيت پر 5.9 پوند منفی در وضعيت خالی 1.4 پوند مثبت
سیلندر 12 ليتری فولادی در وضعيت پر 7.1 پوند منفی در وضعيت خالی 0.7 پوند منفی
سیلندر 15 ليتری فولادی در وضعيت پر 9 پوند منفيیدر وضعيت خالی 3 پوند منفی
7- دوام
هنگامی‌که به‌درستی از سیلندر نگهداری شود تانك فولادی معمولاً زمان طولانی‌تری نسبت به سیلندر آلومینیوم عمر می‌کند . فولاد یک فلز سخت‌تر از آلومینیوم است و مقاومت بيشتری دارد .
اما برخلاف آلومینیوم فولاد ممکن است زنگ بزند . اما با مراقبت مناسب (پر کردن مخزن تنها در ایستگاه‌های معتبر با هوا کاملاً خشک‌وخالی نشدن هوای داخل مخزن تا انتها می‌توان از زنگ زدن آن جلوگيری كرد . همچنين با بازديد دوره‌ای آن ، در صورت وجود رطوبت در داخل سیلندر می‌توان سريع آن را حذف كرد .
اما برای سیلندر آلومینیوم ترک و یا شکستگی در قسمت گردن سیلندر که در آن پیچ شیر داخل مخزن قرارگرفته است ممكن است ايجاد شود . این ترک‌ها می‌تواند باعث از دست دادن هوا شود و در صورت بزرگ‌شده ترك باعث پارگی سیلندر و غیرقابل استفاده شدن آن شود . اما با بازرسی بصری استاندارد از گردن سیلندر می‌توان از بروز مشكل و حادثه جلوگيری كرد .
8- شیرها
سیلندر آلومینیوم معمولاً دارای شير YOKE می‌باشد اين در حالی است که سیلندر های فولادی به‌خصوص سیلندر های فشار بالا به‌احتمال‌زیاد دارای شير DIN می‌باشند .
9- قیمت
سیلندر فولادی معمولاً به دلیل گرانی مواد تشکیل‌دهنده و همچنين روش ساخت گران‌تر از سیلندر آلومینیوم هستند .
سیلندر 12 ليتری آلومینیوم قيمت 150 دلار
سیلندر 15 ليتری آلومینیوم قيمت 220 دلار
سیلندر 12 ليتری فولادی قيمت 244 دلار
سیلندر 15 ليتری فولادی قيمت 295 دلار
نتیجه‌گیری كلی در تفاوت سیلندرهای فولادی و آلومینیوم در غواصی
سیلندر استيل : دارای وزن کمتر ، اندازه کوچک‌تر ، قيمت بالاتر ، شرايط نگهداری ويژه ، بادوام‌تر است .
سیلندر آلومينيوم : دارای وزن بيشتر ، اندازه بزرگ‌تر ، ارزان‌تر ، شرايط نگهداری آسان ، زيباتر است .
گردآوری ، تألیف و ترجمه : سعيد پروين
مركز غواصی بین‌المللی مارينا www.IranMarina.com
استفاده از مطالب این مقاله برای علاقه‌مندان و هنرجويان غواصی به‌شرط امانت‌داری و رعایت اخلاق حرفه‌ای (درج منبع و نویسنده) آزاد می‌باشد.
